logo venlo transparant

Displaying items by tag: netwerkcorruptie

Tuesday, 05 April 2022 10:29

Gesloten en obstructieve bestuurscultuur

Recent deed de rechtbank Limburg uitspraak in vijf beroepen inzake Wob-verzoeken. Drie van deze beroepen dienden voor de tweede keer, vanwege het feit dat het college van B&W eerdere uitspraken (deels) niet wilde uitvoeren. Het toont de arrogantie, doelbewuste obstructie en minachting van het college van B&W voor wet, recht, waarheidsvinding, en behoorlijk bestuur.

De zitting van alle vijf beroepen diende tegelijkertijd. Normaliter worden dit soort zaken door een jurist van de gemeente Venlo afgehandeld. Het komt echter voor dat het college van B&W een advocaat inhuurt. Vaak is dat dan een vaste klant van de gemeente, zoals in dit geval.

Vraag is echter wat de toegevoegde waarde (en intrinsieke kwaliteit van verweer) is van een dure advocaat die onjuiste weigeringsgronden en ondeugdelijke motiveringen van het college moet verdedigen. Het blijft een fikse kostenpost voor de gemeente Venlo van honderden euro’s per uur. En de zitting alleen al duurde er drie. Omzet op kosten van de burger, tegen de burger. Zonder verantwoording af te leggen.

De (nog) huidige coalitiepartijen EENLokaal, PvdA, 50Plus (VSP), GroenLinks en de SP namen in 2018 prominent het volgende op in het Coalitieakkoord:

Coalitieakkoord Venlo 2018

Tijdens de eerste vergadering van dat nieuwe college werd op 22 mei 2018 het volgende besluit (onder 2) genomen:

Collegebesluit portefeuillehouder Wob Venlo 2018
De zes wethouders gaven daarmee de controle en mogelijkheid om transparant en betrouwbaar bestuur ook daadwerkelijk uit te voeren, volledig uit handen. De voorgaande zes jaar had immers de portfeuillehouder van o.a. de archiefwet en integriteit, niet alleen middels eigen uitspraken aangetoond geen kennis van zaken te hebben, maar ook geen enkele prioriteit te hebben gegeven aan de uitvoering van tientallen organisatiebrede leer- en verbeterpunten n.a.v. diverse externe onderzoeken naar misstanden. Drie van de wethouders waren in de vorige periode zelf raadslid, waarvan twee zelfs ook fractievoorzitter, en zaten er dus met hun neus bovenop. Met een verouderde mentaliteit en dezelfde personele invulling zal geen nieuwe bestuurscultuur worden gecreëerd. De gemeente Venlo presenteert zich structureel als een lerende en professionele organisatie. Een lerende en professionele organisatie ruimt echter eerst haar eigen rommel op.

Een goede en vaak ook eerste graadmeter om betrouwbaar en transparant bestuur (en een deugdelijke archivering) te testen is het indienen van een Wob-verzoek. Bij voorkeur m.b.t. een gevoelig dossier waar (oud)bestuurders bij zijn betrokken. Een moeizame zoektocht is daar in Venlo niet voor nodig, je struikelt er vanzelf over.

Laten we dus eens kijken naar hoe dit (nog) college de al vanaf 2018 gedoemde inzet in de praktijk heeft gebracht. Dit afgezien van alle recente Limburgse integriteitskwesties en alsmaar uitbreidende toeslagenaffaire die in elk geval duidelijk heeft gemaakt dat er sprake is van systeemrot. Een debat dat geheel aan Venlo voorbij lijkt te gaan.

Alle vijf eerder genoemde beroepen werden gegrond verklaard. De uitspraken zijn recentelijk gepubliceerd:

Vertrekregeling gemeentesecretaris 2 – betrokkenheid burgemeester Antoin Scholten
Wob-verzoek van 16 april 2018
Eerste beroep van 8 december 2018
Eerste uitspraak van 13 februari 2020
Tweede beroep van 18 mei 2020
Tweede uitspraak van 21 februari 2022

Verkoop gemeentelijk vastgoed Bolwaterstraat 31 – betrokkenheid oud-wethouder Jos Teeuwen CDA en oud-raadslid Martin Camp VVD e.a.
Wob-verzoek van 31 juli 2018
Eerste beroep van 11 mei 2019
Eerste uitspraak van 13 februari 2020
Tweede beroep van 10 juli 2020
Tweede uitspraak van 21 februari 2022

Verkoop gemeentelijk vastgoed Maaspoortpassage 1 – betrokkenheid oud-wethouders Twan Beurskens en Stephan Satijn VVD
Wob-verzoek van 8 juni 2018
Eerste beroep van 6 januari 2019
Eerste uitspraak van 13 februari 2020
Beroep niet-tijdig beslissen 26 augustus 2020
Tweede beroep van 8 november 2020
Tweede uitspraak van 21 februari 2022

Verkoop gemeentelijk vastgoed Ginkelstraat 48 / Puteanusstraat 21 – betrokkenheid wethouders Erwin Boom PvdA en Marij Pollux GroenLinks
Wob-verzoek van 17 juni 2019
Beroep van 11 januari 2020
Uitspraak van 4 maart 2022

Verkoop gemeentelijk vastgoed Maaspoortpassage 1 – betrokkenheid oud-wethouder Twan Beurskens en Stephan Satijn VVD
Wob-verzoek van 4 november 2019
Beroep 31 mei 2020
Uitspraak van 4 maart 2022

Buiten het feit dat de ingehuurde advocaat in vele gevallen geen verklaring kon geven (´Verweerder heeft desgevraagd hierover geen duidelijkheid kunnen geven´, ´Verweerder heeft geen duidelijkheid kunnen verschaffen´, ´Gemachtigde van verweerder deelt mee dat zij hierover geen duidelijkheid kan geven.´, ´Gemachtigde van verweerder deelt mee dat zij denkt dat dat zo is, maar dat zij het niet zeker weet.´, ´De gemachtigde van verweerder deelt mee dat zij denkt dat er geen stukken over de sollicitatieprocedure zijn gevonden, maar dat niet zeker weet. Zij kan niet zeggen of dit stukken zijn die gearchiveerd moeten worden.´), was nog het meest opmerkelijke dat het verweer inzake vertrekregeling 2 geheel tegenstrijdig was aan het handelen van het college zelf, na een uitspraak van de rechtbank Limburg enkele maanden eerder inzake vertrekregeling 1. De verzochte documenten werden gewoon verstrekt. Had de advocaat wel volledige dossierkennis? Was de advocaat wel correct geïnformeerd?

Vertrekregeling gemeentesecretaris 1 – betrokkenheid burgemeester Antoin Scholten
Wob-verzoek 17 december 2018
Beroep 20 juli 2019
Uitspraak 29 juli 2021

Daar was dus in drie gevallen bijna vier jaar en veel onnodig procederen met veel kosten voor enkel de gemeente Venlo aan verbonden. Er wordt door het college stelselmatig geen acht geslagen op vaste jurisprudentie, reguliere transparantie, deugdelijke archivering en behoorlijk bestuur. De praktijk laat zien dat er sprake is van traineren middels juridiseren, documenten niet kunnen of willen vinden, dossiers die incompleet zijn of zelfs geheel kwijtraken. Jaar na jaar. En in de meeste gevallen duiken de verzochte documenten uiteindelijk toch op.

Daarbij, is er geen sprake van (schijn van) belangenverstrengeling als niet alleen portefeuillehouders maar ook topambtenaren invloed uitoefenen op dossiers waar ze zelf deel van uitmaken en/of het college zelfs daarover adviseren?

De vraag is ook hoe hoog de kosten van ambtelijke en externe inzet zijn die met de afhandeling van Wob-verzoeken zijn gemoeid, en wie daar intern instructies voor uitzet. Een obstructieve overheid heeft altijd wat te verbergen. Het duidt meer op het verkwisten van publiek geld enkel en alleen om het vrijgeven van informatie vastgelegd in documenten, zoveel mogelijk te traineren. Politiek sensitief, noemen ze dat dan. Dus verdwijnt het zolang mogelijk onder in een la, of doofpot.

Het huidige college is inmiddels in zijn nadagen beland, met – zo laat het zich aanzien – straks een grotendeels zelfde voortzetting. Het beloofd weinig verbetering en meer van hetzelfde.

RIB 2019 / 57: Inrichting iBabs besluitenlijsten:

RIB 2019 57 Venlo iBabs besluitenlijsten 1

´Een gevoel van teruggang.´ Wellicht bedoelde het college een daadwerkelijke teruggang zonder alternatief. Want:

  • Een in- en extern communicatietraject is sindsdien niet opgezet. Er is geen contactpersoon aangesteld waar, zoals de wet stelt, eenieder documenten kan opvragen die door het college van B&W zijn vrijgegeven na een Wob-verzoek.
  • Enkel de verzoeker kan (inhoudelijk) kennis nemen van het besluit en de documenten.
  • Het college van B&W publiceert sinds jaar en dag niet alle besluiten op Wob-verzoeken. Sommige wel, sommige niet. Zelfs als besluiten op dezelfde dag worden genomen.
  • Openbare raadsstukken zijn online tot 1999 te vinden. Collegebesluiten echter maar tot november 2014. Vragen en verzoeken worden ambtelijk en bestuurlijk niet beantwoord.
  • Het college behandelt Wob-verzoeken niet conform vaste jurisprudentie maar stuurt doelbewust aan op bezwaar en beroep (traineren).
  • De grondhouding van het college inzake reguliere transparantie is vijandig. Zie bijvoorbeeld de casus verkoop gemeentelijk vastgoed Q4 aan de zoon van wethouder Pollux.
  • In 2021 is voor het eerst een Wob-ambtenaar aangesteld. Dat gebeurde pas nadat het college in 2020 en 2021 advocatenkantoor AKD inschakelde voor het afhandelen van enkele Wob-verzoeken. Blijkbaar had de gemeente zelf niet de expertise en professionaliteit in huis. Minimale kosten: € 25.000,-.
  • De gemeente Venlo stapte na de inhuur van advocatenkantoor AKD weer over op de levering van papieren documenten i.p.v. digitale kopieën. In één geval leverde dat 8 kilo papier op, zonder vooroverleg. Van efficiëntie en duurzaam beleid bij Wob-verzoeken heeft de gemeente Venlo nog nooit gehoord.
  • De bevoegde Wob-ambtenaar handelt niet alle verzoeken af. Wob-verzoeken belanden soms bij ambtenaren van teams die zelf betrokken zijn bij verzochte documenten of simpelweg niet bevoegd zijn. Dit is niet naar behoren en soms zelfs regelrecht onrechtmatig. In een geval werd een Wob-verzoek buiten juridische zaken om in mandaat afgehandeld door een ambtenaar die wel een mandaat had, maar niet voor weigeringsgronden die wel door de ambtenaar werden gehanteerd. Een Wob-verzoek komt op deze manier niet voor besluitvorming bij B&W terecht en kan van het verzoek, het besluit en de documenten dus geen kennis nemen.
  • Het niet kunnen of willen vinden van documenten en soms gehele dossiers is een structureel probleem bij de gemeente Venlo. Daarbij wordt veelal een ondeugdelijke zoekslag gehanteerd, met name als het om Kabinet en Kabinet-P documenten gaat, of waar topambtenaren bij zijn betrokken. De gemeente Venlo beschikt over een analoog archief waar een beperkt aantal personen toegang heeft.
  • Naar e-mails en WhatsApp-berichten van directie en burgemeester en wethouders wordt systematisch niet gezocht.Feitelijk onttrekken deze zich daarmee aan controle op een goede en democratische bedrijfsvoering.
  • Er is inmiddels een projectleider Wet open overheid (WOO) aangesteld. De WOO is de opvolger van de WOB en is per 1 mei a.s. van kracht.
  • Het college houdt zich regelmatig niet aan de wettelijke beslistermijnen van de WOB. Bij de WOO zijn die zelfs verkort (van 2 x 4 weken naar 1 x 4 en 1 x 2 weken).

RIB 2019 / 57: Inrichting iBabs besluitenlijsten:

RIB 2019 57 Venlo iBabs besluitenlijsten 2

Notulen B&W 11 juni 2019 (onder 2) :

Notulen college Venlo portefeuillehouder privacy 2019

Waar duidt bovenstaande op? In elk geval dat het niet zoveel uitmaakt welke coalitie er zit en welke wethouders daar deel van uitmaken. De traditionele machtspartijen CDA en de VVD moesten in 2018 voor het eerst gezamenlijk genoegen nemen met een plaats in de oppositie. De bestuurscultuur bij de gemeente Venlo bleef echter vier jaar hetzelfde. De enige constante factor in het geheel was de ambtelijke top en de aansturing op de uitvoering, evenals de terloops uitgebreide portefeuille van de burgemeester.

Het enige positieve aan de afgelopen raadsverkiezing in Venlo was dan ook dat de VVD-fractie een derde van haar zetels verloor. Waar echter niemand vragen over stelt of zelfs maar zwijgend op wijst is de buitenproportionele CDA en VVD invulling binnen de ambtelijke top (en in mindere mate de PvdA). Wie denkt dat partijpolitieke invloed op ambtelijk niveau geen rol speelt zou toch eens de achtergronden van enkele woordvoerders, communicatie- en beleidsadviseurs, de concerncontroller en directeuren onder de loep moeten nemen. Baantjescarrousel? Ons kent ons? Familie? Relaties? Met elkaar getrouwd? Misschien eens een goed idee om onderzoek te laten doen door Willeke Slingerland.

En de raad? Die ploegde voort. Moeizaam. Op bijzaken. Met oogkleppen op.

Published in Nieuwsfeiten

Volgens recente berichtgeving is er een acuut financieel probleem bij de BV Campus Vastgoed Greenport Venlo. Deze BV werd in 2010 als Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV opgericht, ter voorbereiding op de Floriade Venlo. Er is nu blijkbaar sprake van een dreigend bankroet. Ook de Brightlands Campus Greenport Venlo kampt met problemen. In totaal zijn tientallen miljoenen nodig.

We beperken ons echter tot de BV Campus Vastgoed Greenport Venlo en de benodigde € 6,7 miljoen. Aandeelhouders zijn de provincie Limburg met 76% en de gemeente Venlo met 24%.

Een aantal zaken zijn opmerkelijk als je iets verder terugkijkt. Dan zien we namelijk een aantal patronen. Hoe geschiedenis zich herhaald. In 2009 waren er namelijk al twijfels over de investering in Villa Flora, zo meldde OmroepVenlo. Destijds verantwoordelijke wethouders waren Mark Verheijen en Twan Beurskens, beiden VVD. Het gebouw zou echter toonaangevend worden op het gebied van cradle to cradle’ en zelfs 'een zeer verantwoorde investering' zijn.

Mark Verheijen is recent gestopt als raadslid in Venlo (na gedeputeerde en tweede kamerlid te zijn geweest). Twan Beurskens werd in 2012 gedeputeerde (portefeuillehouder campusontwikkeling) en is sinds 2018 terug op het oude nest als gemeentesecretaris/algemeen directeur. In 2012 werd hij als wethouder opgevolgd door Stephan Satijn, eveneens VVD. Ook hij kreeg campusontwikkeling in portefeuille.

Het is opmerkelijk hoe een vervlechting van personen zich door de jaren heen in zo’n dossier ontwikkeld. Daarbij is het aannemelijk dat vanwege deze vervlechting dezelfde verantwoordelijken elkaar niet zullen bijten, en mogelijk ook niet meer objectief naar zo'n dossier kunnen kijken en naar kunnen handelen. Juist vanwege de jarenlange betrokkenheid vanuit verschillende functies bij meerdere bestuursorganen.

In 2015 werd i.o.v. de Venlose rekenkamercommissie een onderzoek uitgevoerd door bureau METAFOOR met als onderzoeksperiode 2009 t/m 2014. De voor het onderzoek geïnterviewde personen:

Stephan Satijn - Wethouder
Jos Teeuwen - Wethouder
Friederike Roetering - Concern Controller
Serge van Dellen - Directeur Villa Flora BV
Stef Kuijpers - Hoofd Ontwikkelbedrijf en accounthouder
René van Loon - Hoofd Ruimte en Economie en Ruimtelijke Ontwikkeling
Huib Pelser - Accountmanager afdeling Ruimte en Economie

Zonder uitvoerig op het rapport in te gaan citeren we uit de inleiding:

De raad van de gemeente Venlo maakt zich zorgen als het gaat om de sturing en beheersing van Villa Flora en de informatieverstrekking over dit project aan de raad.

Als gevolg hiervan bij de raad is de vraag gerezen of – en in hoeverre – de oorspronkelijke doelstellingen ten aanzien van Villa Flora nog gerealiseerd kunnen worden en in hoeverre de gemeente Venlo en regiogemeenten extra c.q. onaanvaardbare risico’s lopen.

Het onderzoek heeft zich gericht op de gemeente Venlo en de verbonden partij “Exploitatiemaatschappij Villa Flora B.V.”

Algemene conclusie:

‘De rekenkamercommissie vindt de zorgen van de raad terecht. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat de kaderstellende en controlerende rol van de raad op het gebied van Villa Flora niet adequaat kan worden ingevuld, oorzaak daarvan is voornamelijk dat de informatievoorziening van onvoldoende kwaliteit is. Tevens dient te worden opgemerkt dat de raad hier geen actieve houding in aanneemt.’

Van de vervolgens 17 uitgewerkte conclusies lichten we er 5 uit:

7. Na een aantal jaren het gebouw Villa Flora te hebben geëxploiteerd is duidelijk dat de exploitatie van Villa Flora met de huidige kostenstructuur en leegstand structureel verlieslatend is. De oplopende verliezen hebben, naast aanvullende investeringen, geleid tot een niet voorziene, aanvullende financieringsbehoefte. De gemeente Venlo heeft door een aanvullende financiering van € 3,1 miljoen, aan Villa Flora B.V., in deze behoefte voorzien. Indien de exploitatieverliezen aanhouden is aanvullende financiering nodig.

8. Het gehele project Villa Flora kenmerkt zich door planningsoptimisme. Resultaten worden gebaseerd op positieve aannames. In de rapportages kijkt men optimistisch naar de toekomst terwijl de dagelijkse gang van zaken en resultaten uit het verleden daar geen aanleiding voor geven. Door dit planningsoptimisme wordt de raad door het college niet adequaat geïnformeerd

10. Het werkelijke financiële resultaat van Villa Flora B.V. is per 1 januari 2014 slechter dan de oorspronkelijke aannames en begroting zoals opgenomen in de Business case 2010 en de herziene Business case van 2013. De raad wordt hierover niet tijdig geïnformeerd.

13. Door de oplopende exploitatieverliezen en de verwachte lagere verkoopopbrengst van de Villa Flora bestaat het risico dat de aflossingsverplichtingen richting ASN-bank en de gemeente Venlo niet bekostigd kunnen worden uit de verkoopwaarde van het gebouw Villa Flora. Dit betekent dat een eventueel tekort naar rato voor rekening zou kunnen komen voor de gemeente Venlo en de regiogemeenten.

14. De informatievoorziening rondom Villa Flora is niet adequaat georganiseerd. Het ontbreekt aan handvatten om goed toezicht te houden op de verbonden partij. Zo zijn er geen prestatie indicatoren benoemd om direct te weten wat de stand van zaken is en wordt geen begroting overlegd waarmee inzicht wordt gegeven in toekomstige ontwikkelingen. Ook wordt de raad op een laat tijdstip geïnformeerd over de gang van zaken rondom Villa Flora. Zo was het reeds eind 2012 duidelijk dat er over het verlengde boekjaar 2011 een aanzienlijk verlies was geleden en dat er zorgen waren over de continuïteit van de Villa Flora B.V. Pas in mei 2013 wordt de raad hier over geïnformeerd.


Aanvullende financiering. Planningsoptimisme. Positieve aannames. Oplopende exploitatieverliezen. Geen tijdige en adequate informatievoorziening. Conclusies die destijds verantwoordelijk wethouder Stephan Satijn werden aangerekend. ‘Dit had allemaal veel beter gekund’, stelde hij nog tegenover een kritische raad. Geen echt onverwacht nieuws dus, eerder meer van hetzelfde. Enig verschil is dat het nu gaat om gedeputeerde Stephan Satijn.

Bestuurders en commissarissen
We zien dus hier dat het telkens veelal dezelfde politiek verantwoordelijken zijn die dit dossier hebben bepaald en dat deels nog steeds doen. Dat geldt ook voor een aantal aangestelde bestuurders en commissarissen bij de Villa Flora BV.

Leon Frissen
Zo werd oud-tweede kamerlid, oud-burgemeester en oud-gouverneur Leon Frissen (CDA) in 2017 commissaris bij deze BV en is dat blijkbaar nog. Tegelijkertijd werd hij commissaris bij de BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo waar hij echter per 31 december 2021 uit functie trad.

Voor verdere informatie over de nevenfuncties van Leon Frissen verwijzen we naar de recente publicatie De Vriendenreünie van Joep Dohmen en Paul van der Steen. Daarin opgemerkte patronen van het jarenlang elkaar opdrachten en baantjes toespelen is immers niet beperkt tot Zuid- en Midden-Limburg.

Ruud van Heugten
Oud-wethouder in de gemeente Helmond, oud-tweede kamerlid en oud-gedeputeerde voor het CDA in Noord-Brabant Ruud van Heugten werd op 1 januari 2016 benoemd tot bestuurder bij de BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo. Bij de naamswijziging in 2017 van Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV naar Campus Vastgoed Greenport Venlo BV werd hij ook daar tot bestuurder benoemd. Daar stapte hij echter in februari 2022 op. Een nieuwe bestuurder – tevens algemeen directeur van de Brightlands Campus Greenport Venlo – werd aangesteld. Ook toen werd weer duidelijk dat er forse verliezen waren door hoge onderhoudskosten en leegstand.

Ten tijde van zijn wethouderschap in Helmond werkte Programmamanager Twan Beurskens (2001 t/m 2006) onder Ruud van Heugten (2002 t/m 2006). In 2016 stemde gedeputeerde Twan Beurskens namens toekomstig aandeelhouder de provincie Limburg weer in met de benoeming van Ruud van Heugten bij de Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV / BV Campus Vastgoed Greenport Venlo.

Sinds eind 2020 is Ruud van Heugten ook bestuurder bij ‘familiebedrijf' Ortessa Groep BV in Eindhoven, waar weer vijf bedrijven onder hangen, allemaal actief in de afvalbranche in Limburg, Brabant en België.

Rondo Afvalbeheer BV
Van Kaathoven BV
Valor BV
Veyzle BV
Lammertyn.net

Hier is vast en zeker geen sprake van enige (schijn van) belangenverstrengeling. Lobbyen binnen Greenport Venlo zal toch wel taboe zijn?

Serge van Dellen
Bij de naamswijziging van Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV naar BV Campus Vastgoed Greenport BV in 2017 stapte – vanaf 2013 – destijds bestuurder Serge van Dellen op. Serge van Dellen was eerder Afdelingshoofd van het Ontwikkelbedrijf van de gemeente Venlo. Twan Beurskens benoemde kort na zijn aantreden als directeur/gemeentesecretaris in 2018 Serge van Dellen weer tot Programmamanager Ruimtelijke Ontwikkeling bij de gemeente Venlo.

Archivering
Eind 2020 ondertekende gemandateerd gemeentesecretaris/algemeen directeur Twan Beurskens samen met de gemeentearchivaris een Verklaring van vernietiging betreffende archiefbescheiden van de gemeente Venlo en de voormalige gemeente Arcen en Velden, op grond van Artikel 8 van het Archiefbesluit en de selectielijsten.

Daarbij werden o.a. de administratie en facturen van de Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV uit de periode 2011-2012 vernietigd, juist de periode dat hij als wethouder medeverantwoordelijk was. Er zal vast en zeker niets interessants bij hebben gezeten.

Vernietiging archiefbescheiden gemeente Venlo 1
Vernietiging archiefbescheiden gemeente Venlo 2
Vernietiging archiefbescheiden gemeente Venlo 3
Gezien bovenstaande summiere schets kan wel al worden geconcludeerd dat er geen sprake is van een incidentele maar van een structurele betrokkenheid en mogelijke (schijn van) belangenverstrengeling van telkens dezelfde politiek en bestuurlijk verantwoordelijken. Die bijten elkaar niet. Helpen doen ze elkaar wel. Nog een behoorlijk aantal jaren wachten, dan kan ook de rest van de administratie en de facturen door de shredder. Wie weet wie er dan op de verantwoordelijke stoel zit? Op dit moment is dat m.b.t. de campusontwikkeling in Venlo wethouder Erwin Boom.

Heeft iemand – laat staan de gemeenteraad en provinciale staten – nog zicht op alle investeringen en verstrekte subsidies sinds de oprichting? Is er iets verbeterd sinds het rapport van de Rekenkamercommissie? Is er zicht op benoemingen, inhuur en aanbestedingen vanuit de BV? Dan hebben we het nog niet eens gehad over het grotere Greenport Venlo en de talloze andere partijen die daarbij betrokken zijn.

Published in Nieuwsfeiten
Monday, 29 May 2023 12:02

Bolwaterstraat Q4 Venlo: Pandje kopen?

Het college van B&W stuurde vorige week Raadinformatiebrief 23 de wereld in: Handelingsperspectief Bolwaterstraat. Portefeuillehouder is wethouder Pollux (GL). Zoals u weet ligt de Bolwaterstraat in Q4 en hebben beide een nogal dubieus verleden. Niet alleen vanwege decennia drugsproblematiek, maar vooral ook vanwege de vele misstanden en vriendjespolitiek m.b.t. (provinciale) subsidies, onrechtmatige aanbestedingen en de onderhandse verkoop van gemeentelijk vastgoed. Het college stond erbij en keek ernaar. Als laatste in de rij betrof het in meerdere opzichten wethouder Pollux zelf, direct en indirect.

De puinhoop uit de periode van onderzoeken naar die misstanden (2016 en 2017) is nog steeds niet opgeruimd. Veel toen gemelde misstanden zijn niet eens onderzocht. Na het eerste onderzoek door EY publiceerde het college Raadsinformatiebrief 146: Feitenrelaas Q4 van 13 september 2016. Daarin werden 26 leer- en evaluatiepunten voor de gehele gemeentelijke organisatie opgesomd, waarvan vele de praktijk nooit haalden. De raad is dat allang ontgaan, of wil er niet meer aan herinnerd worden, net als het college. Daarbij deugden de onderzoeken niet. De onderzoekers werden daar meermaals schriftelijk op gewezen, maar deze signalen werden genegeerd en verzwegen in de rapporten en conclusies. De deksel ging erop. Het systematisch falen werd weer snel duidelijk bij de verkoop van Puteanusstraat 21 / Ginkelstraat 48 in 2019 aan de zoon van wethouder Pollux.

Het college laat nu weten de komende twee jaar de resterende vastgoedportefeuille in Q4 te willen afbouwen. Dus binnen de huidige periode.

Bolwaterstraat Q4 Venlo 2

Nu bevat wat hierboven staat niet veel nieuws. De gemeente is al jaren bezig met de openbare verkoop van (vanaf 2001) aangekocht vastgoed. In februari 2022 werd ook al een Raadsinformatiebrief betreffende de verkoop van gemeentelijk vastgoed in Q4 gepubliceerd, met deels dezelfde inhoud. Veel schot zit en zat er nooit in, behalve bij de verkoop aan familie, bevriende ondernemers en partijgenoten. Bolwaterstraat 8/8a staat bijvoorbeeld al 10 jaar niet alleen publiekelijk te koop, maar sinds 2021 met twee andere panden ook als vooraankondiging op de gemeentelijke website om ze middels een ‘verkoopenvelop’ in de markt te zetten. Precies zoals nu voor alle panden in de Bolwaterstraat gaat gelden.

Kleinschalig en creatief
Aangezien de Bolwaterstraat e.o. beleidsmatig sinds 2006 in de belangstelling staat wat betreft kleinschalige creatieve ondernemers (sinds de provincie er 2x € 2,5 miljoen subsidie inpompte) ligt er dus al een behoorlijk traject waarin veel dezelfde patronen zijn te herkennen. Vanuit de gemeente blijkt het telkens een herhaling van woorden en zetten.

Als er wat betreft de invulling van het vastgoedbeleid een conclusie kan worden getrokken, dan toch wel dat de gemeente hier vooral aan kapitaalvernietiging heeft gedaan, en niet alleen door het verwaarlozen van de panden. Goedwillende ondernemers die juist voor continuïteit en investeringen hadden kunnen zorgen, kregen simpelweg geen medewerking, of kregen na verloop van tijd te horen dat hun pand verkocht zou worden. De ondernemers verhuisden, maakten kosten, of gaven na langdurige tegenwerking gewoon op: fragiele continuïteit ging verloren. Jaren later zijn die panden nog steeds niet verkocht en zit er weer een andere huurder in. Exact deze kleinschalige en creatieve ondernemers hadden al jaren de gewenste invulling kunnen verzorgen.

Voor alle duidelijkheid: dan gaat het om dat deel van de ondernemers dat vooral niet door de gemeente en provincie werden gesubsidieerd en daar niet doorlopend opdrachten van kregen. Dat geld verdween namelijk in de zakken van het KoeKoek-netwerk dat zelf ook uit Q4 verdween toen de subsidie- en opdrachtenstroom opdroogde. De misstanden in Q4 hadden hier hun oorsprong, en bleken slechts het topje van de gemeentelijke ijsberg.

Bolwaterstraat Q4 Venlo 3

Nu grijpt het college voor de zoveelste keer terug op kleinschalige creatieve bedrijvigheid. Enkele zelfstandigen hebben inderdaad het pand waar ze al jaren gebruik van maken tussentijds kunnen kopen, vooral gelegen aan de Maaskade. Het aantal is echter minimaal. Dit gebeurde ook pas na veel pijn en moeite. Kritiek op eerder gemaakte maar niet nagekomen afspraken leverde in de meeste gevallen alleen maar gemeentelijke tegenwerking op, met weer vele klachten tot gevolg. De gemeente Venlo houdt namelijk niet van tegenspraak, en al helemaal niet als die tegenspraak gelijk heeft.

Grote vraag is natuurlijk of de resterende ondernemers die nog niet hebben gekocht ook de financiële mogelijkheden hebben om in de huidige markt te kopen, met renovatieverplichting. Worden die er misschien uitgeknepen? Of staat er al een rijtje in de startblokken die wel de financiën hebben? Uiteindelijk draait het toch om geld en in welke richting het vloeit. In Q4 weten ze dat maar al te goed.

Bolwaterstraat Q4 Venlo 4
Bolwaterstraat Q4 Venlo 5

Subsidie
En natuurlijk is er weer subsidie. Buiten de gevelsubsidie die de gemeente Venlo inzette voor een eigen pand zal het Venlo Transparant benieuwen waar en welke subsidiepotjes nog meer zullen worden aangeboord om de Bolwaterstraat voor de zoveelste keer op te krikken. Misschien nog eens aangekloppen bij GS? Daar zitten immers twee oud-wethouders uit Venlo, beiden (deels) verantwoordelijk / betrokken bij transacties in Q4. Over een is in 2016 zelfs een interne melding gedaan. Die melding werd natuurlijk nooit onderzocht. Ook niet door de provincie.

Bolwaterstraat Q4 Venlo 6
Wie wordt er door de jaren heen beter van dit zwabberend beleid, en wie niet? Wie zie je op functies, inhuur en bij projecten telkens terug, en wie niet? Voor wie gaan alle deuren (automatisch) open, en voor wie blijven ze (langdurig of voor altijd) gesloten? Allemaal erg integer natuurlijk. Van willekeur of opzet is nooit sprake.

Beej Benders
De vastgoedportefeuille Q4 behelst natuurlijk niet alleen de Bolwaterstraat. De Right to Challenge aanbesteding voor het Helschriksel werd begin 2022 van tafel gehaald. Daar waar wethouder Pollux graag een woning had gehad. Recent is voor het kavel een nieuw bestemmingsplan gepubliceerd. Enkele panden aan de Ginkelstraat hebben inmiddels plaatsgemaakt voor nieuwbouw en herinrichting. Daarnaast kocht Geert ‘Beej’ Benders t/m 2021 gefaseerd twee bedrijfspanden en 13 appartementen van de gemeente Venlo voor € 3.673.000,- waar bij één pand op typisch Venlose wijze werd gerommeld met een omgevingsvergunning terwijl het nog van de gemeente was. De juridische kwaliteitszorg bij de gemeente Venlo is vanouds. De hilarische zelfgekozen afgang van de gemeentelijke juridisch adviseur op de zitting gaat onbeschreven de geschiedenisboeken in.

Is het toeval dat het door Geert Benders / Fooddrome ingehuurde advocatenkantoor ook regelmatig door de gemeente Venlo wordt ingehuurd? Zoals gemachtigde bij WOB-beroepen of in het geval van raadslid Ali Oruc en de burgemeester de beantwoording van politiek zeer gevoelige vragen? Het college en dit advocatenkantoor dienen op gezette tijden dezelfde belangen. In Q4 is Geert Benders in elk geval spekkoper. Zowel ambtenaren als wethouders en advocaten van het verderop gelegen kantoor zijn er regelmatig klant.

Projectmanager
De Raadsinformatiebrief Handelingsperspectief Bolwaterstraat is opgesteld door een projectmanager die al jaren bij Q4 is betrokken, zowel bij de bouw van de garage Blok van Gendt, het koppelen daarvan aan het aangrenzende Beej Benders, en de verkoop van het vastgoed aan Beej Benders / Fooddrome. Betreffende projectmanager ontving ook jarenlang de facturen van doorlopende opdrachten aan Studio Denk, die de St. Jacobskapel in Q4 in 2015 in bezit kreeg voor € 0,-. Ja dat leest u goed. Stond in het persbericht dat er bij de gemeente Venlo een bieding lag van € 7,- werd dat bedrag zelfs kwijtgescholden. Vervolgens werd m.b.v. een provinciale subsidie van € 24.170,- de verplichte restauratie ter hand genomen. De omgevingsvergunning werd in 2016 van rechtswege verleend.

Deze projectmanager heeft ook weer een nevenfunctie als vicevoorzitter bij Stichting Passiespelen Tegelen, onder voorzitterschap van oud CDA-wethouder Jos Teeuwen (sinds 2018 lid van het dagelijks bestuur Waterschap Limburg). Jos Teeuwen was gedurende zijn gehele periode als wethouder portefeuillehouder Q4.

Familie, vrienden, partijgenoten.
Wat denkt u, gaat het wat worden met die verkoop? Zal dat binnen twee jaar lukken? Familie, vrienden, lievelingetjes? Misschien een partijgenoot? Denken ze bij de gemeente Venlo dat de kust weer veilig is? Of vallen er nog lijken uit de kast? Die zijn er immers genoeg.

Misschien treedt er wel enige ambtelijke en bestuurlijke verlichting op. Je mag de hoop immers nooit opgeven, ook al bewijzen de opeenvolgende en wisselende coalities het tegendeel.

Recent toonde het college namelijk weer op-en-top onprofessioneel gedrag. Een open overheid is nog steeds niet aan Venlo besteed. Als de woordvoerder van de burgemeester adviseert bij een volstrekt ondermaats primair WOO-besluit weet je dat je nog steeds te maken hebt met een fossiele bestuurscultuur.

Een luistertip voor iedereen die werkt bij of voor de gemeente Venlo. Fraude-hoogleraar Bob Hoogenboom: ‘Informatie onthouden aan een democratische rechtsstaat is ook misdaad’

Published in Nieuwsfeiten
Saturday, 04 March 2023 14:11

Meldpunt bestuurscultuur 2.0

Mocht u als betrokken burger nog enige hoop koesteren dat het in Limburg goed komt, helaas. Na de vele bestuurlijke integriteitskwesties en crises bij en in de provincie, waar met name CDA’ers bij betrokken waren, is het alweer enige tijd dezelfde dempende koers: niets (willen) zien, niets (willen) horen, niets (willen) doen.

Papier wordt er genoeg geproduceerd. En moreel beraad is tegenwoordig het nieuwe modewoord. Maar echt zaken onderzoeken? Waarheidsvinding? Handhaven?

Venlo Transparant is niet de enige die constateert dat vanaf midden 2022 - kort na instellen van het Meldpunt bestuurscultuur 2022 door gouverneur Emile Roemer – het duidelijk werd dat er zowel ambtelijk als bestuurlijk nauwelijks tot geen wil is om naar behoren de achtergelaten rommel in Limburg op te ruimen. En dus vooral ook niet om ervan te leren. Patronen herhalen zich daardoor.

Het eerste geldverkwistende witwasdebacle van de commissie Visser ontving in 2021 in totaal 286 meldingen van 144 melders. Het onderzoek duurde vanaf openstelling tot aan de presentatie 7 maanden. Na sluiting ging alle binnengekomen informatie door de digitale shredder. Niemand die achteraf nog iets kon controleren. Een schoolvoorbeeld van doofpotpolitiek. Beneden alle peil’, was dan ook de conclusie.

Meldpunt bestuurscultuur provincie Limburg

De opvolger kan er ook wat van. Meldpunt bestuurscultuur 2022 ontving nog maar 89 meldingen van 45 melders. Een fikse vermindering dus. Bestuurlijke conclusie was dat de afgevallen melders blijkbaar tevreden waren. Venlo Transparant kan echter melden dat dat in meerdere gevallen zeker niet zo is. Ontmoedigingsbeleid werpt op de lange termijn altijd vruchten af.

Meldpunt bestuurscultuur 2022 loopt inmiddels 9 maanden, langer dan het eerste Meldpunt, en is zo goed als afgerond. In november volgde al een tussentijdse conclusie: ‘In veruit de meeste onderzochte meldingen hebben wij tot dusverre geen zaken aangetroffen die tot andere conclusies zouden moeten leiden dan de eerder door de commissie Visser getrokken algemene conclusies.’

Meerdere melders kregen sindsdien - zonder ruchtbaarheid eraan te geven - brieven van gouverneur Emile Roemer. Hun meldingen werden uitgekleed en vervolgens gesmoord, met een doodlopende conclusie tot gevolg. Zo schaaf je bestuurlijk gestaag de laatste hobbels weg. Mochten zich nog melders roeren, dan kan men nog altijd wijzen naar de bestede tijd, en beweren dat nooit iedereen tevreden kan worden gesteld. En de provincie moet door. Dat in al die meldingen geen enkele misstand zoals gedefinieerd in de Regeling melding vermoeden misstand wordt (h)erkend, is meer dan ongeloofwaardig.

Venlo Transparant mocht enkele brieven van gouverneur Emile Roemer inzien en ook zelf de kwaliteit van het programmateam bestuurscultuur ervaren. Die is niet alleen ver ondermaats, maar gaat zelfs op meerdere punten volledig over de schreef en is tegengesteld aan de bejubelde ‘nieuwe bestuurscultuur’. Alle meldingen zijn namelijk door de provincie zelf afgehandeld, ambtelijk, onder de regie van één ingehuurde programmamanager die al zijn hele werkzame leven (vooral interim) voor de overheid werkt. Er is geen onafhankelijk extern onderzoek verricht. Er is geen navraag gedaan bij betrokken bestuursorganen en personen. Er is geen uitleg geweest welke procedure is gehanteerd. Er is geen deugdelijke inhoudelijke motivering op punten, slechts een algemene. Er is geen uitleg over welke criteria zijn gehanteerd en aan welke definities de meldingen zijn getoetst.

Nog wranger is dat de ingehuurde programmamanager punten uit het door hem opgestelde Werkplan bestuurscultuur 2023-2027 en Risicoanalyse integriteit 2023 zelf niet heeft opgevolgd. Daarmee is het tweede meldpunt nog belabberder dan het eerste. Want lerend vermogen is nergens te bespeuren. Hier en daar heeft u al kritiek op het meldpunt kunnen lezen.

Dat gouverneur Emile Roemer vooruit wil kijken is begrijpelijk, alleen lost hij daar niets mee op. Daarbij is nog maar de vraag of hij ambtelijk correct en volledig wordt geïnformeerd. Wie stuurt wie aan in het provinciehuis? Dossiers die al jaren door etteren en waar bestuursorganen vooral zelf het obstakel in zijn, dijen alweer uit. Bepalende factor bij deze uitwassen zijn ambtenaren en bestuurders die daar zelf bij betrokken waren en dat in sommige gevallen nog steeds zijn. Het is als vanouds elkaars belangen dienen en handje vasthouden. De banencarrousel zorgt voor dubbele petten en sleept alsmaar meer ballast uit het verleden mee.

Inmiddels zijn ook enkele rapporten van de Zuidelijke Rekenkamer verschenen. Aan de lopende band worden regels aangescherpt. De stuurgroep Integriteit Limburg werd omgevormd en de werkgroep werd zelfs opgeheven. In de stuurgroep blijkt echter nog steeds burgemeester Antoin Scholten te zitten tegen wie al twee keer aangifte is gedaan: door een klokkenluider en door een raadslid. Iets met rotte appels en vertrouwen?

De samenwerking krijgt ook een nieuwe naam: Stuurgroep Kwaliteit Openbaar bestuur Limburg. Al die extra adviezen en voorzieningen zijn eigenlijk overbodig en leiden enkel af van de fundamentele problemen binnen betrokken overheidsorganen zelf: de interne ondermijning van de rechtsstaat door ambtenaren en bestuurders. Zolang niet conform bestaande procedures onderzoek wordt verricht en conform bestaande definities conclusies worden getrokken is al het andere verkwisting. De personele invulling, houding en bestuurlijke handhaving deugen gewoon niet. Het is tunnelvisie verweven met netwerkcorruptie. Integriteit is te belangrijk om alleen aan de overheid over te laten, die deugt namelijk over de gehele linie fundamenteel zelf niet. U kunt daar bijna dagelijks in de media over lezen.

Bij onderzoeken naar misstanden staat het afzwakken van meldingen en conclusies voorop. Inhuur is in principe dienstbaar. Schade voor bestaande machtsverhoudingen dient te worden voorkomen. Beeldvorming is alles. Het gaat om machtsbehoud. Het verlies aan vertrouwen van de burger is een bijkomstigheid. Bij de gemeente Venlo noemen ze dat Artikel 5 (door de vingers zien). Het is zwijgen, wegkijken, af- en vooruitschuiven, anders is je carrière bij de overheid snel voorbij. En die overheid is groot. De beschikbare middelen ook. En de schatkist is oneindig, want die betaald u als burger, jaar in jaar uit. Personeelsdossiers worden naar wens schoongeveegd, of verdwijnen simpelweg, al dan niet deels. Criticasters worden buiten spel gezet. Tegenspraak? Die is er voor de bühne.

Kunt u zich daar toch niet aan conformeren en trekt u evengoed aan de bel of – nog erger – luidt u de klok, dan is het over en uit: persona non grata. De overheid met al zijn ter beschikking staande middelen wordt uw vijand. Misbruik van bevoegdheden is een koud kunstje. Men is het immers al jaren gewend. En u weet: een overheidsdienaar wordt eerder geloofd dan een kritische burger of een ontslagen klokkenluider. De overheid zelf wordt marginaal getoetst. Zelfs de voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak gaf dat publiekelijk toe. Rechtsbescherming is volledig uitgekleed en verworden tot een willekeurige gunst. Iets met gelijk speelveld en klassenjustitie?

Alle goede intenties ten spijt, of het nu een Limburger van het CDA, een Groninger van de VVD of een Brabander van de SP is, uiteindelijk is het dezelfde Haagse houding en mentaliteit. Het volk moet bestuurd worden. Het weet immers niet beter. Op naar de verkiezingen en een nieuw college!

Proost

Published in Opinie
Thursday, 23 March 2023 14:44

Ambtenaren, nevenfuncties en partijpolitiek

Sinds 2021 is er een organogram beschikbaar op de gemeentelijke website. Daarin wordt inzichtelijk gemaakt hoe de organisatie is opgebouwd en worden de vier hoogste ambtenaren met naam genoemd. De hoogste ambtenaar is de algemeen directeur / secretaris. Daarna volgt de concern controller en twee verdere directeuren: twee functies die pas in 2018 in het leven werden geroepen. De drie directeuren sturen gezamenlijk 27 teamleiders aan. Hoewel de griffier ook een (top)ambtenaar is, is deze in dienst van de raad en niet van het college.

Ambtenaren treden meestal niet op de voorgrond en blijven onbekend voor het publiek. Met topambtenaren, bepaalde beleidsadviseurs en woordvoerders ligt dat anders. Zij informeren met enige regelmaat de raad, de pers en juist het publiek. Daarnaast is er wetgeving m.b.t. bepaalde functies en de daarbij te hanteren transparantie.

Onder de Wet open overheid dienen functies en namen van ambtenaren die wegens hun functie in de openbaarheid treden leesbaar in documenten te worden verstrekt. Verder dient er een afweging te worden gemaakt tussen bescherming van de persoonlijke levenssfeer van ambtenaren en verzochte transparantie. Het zou immers aannemelijk kunnen zijn dat het belang van openbaarheid zwaarder weegt.

Daarnaast dienen conform Artikel 5 van de ambtenarenwet 2017 nevenwerkzaamheden van ambtenaren in salarisschaal 14 en hoger te worden gepubliceerd. De provincie Limburg publiceert al jaren zo’n overzicht. Bij de gemeente Venlo zijn ze daar echter pas sinds kort mee begonnen. De gemeente Venlo publiceerde ook jarenlang niet de financiële belangen van collegeleden, zoals van de wethouders Jos Teeuwen (Belceramics BV, De Lings BV) en Stephan Satijn (Proxorao BV). Portefeuillehouder in deze is Antoin Scholten.

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 1

Social Media
Op diverse ‘sociale’ platforms zijn veel ambtenaren actief tot zeer actief. Van hoog tot laag. Daar worden vooral ontwikkelingen van de werkgever gedeeld en meestal ook alleen bejubeld. Kritiek zul je er weinig tot nooit tegenkomen. Het is voornamelijk netwerken. Voor het publiek is dit allemaal goed te volgen. Op de nodige profielen is ook te vinden dat zij naast hun werk nevenfuncties en -belangen hebben. Ze hebben een eigen bedrijf, zijn bestuurslid bij een stichting, zitten in een commissie, of zijn burger-, raads- of statenlid. Of ze hebben die ambitie en stellen zich kandidaat. Maar hoe verhouden die belangen zich tot elkaar? Wringt dat niet soms bij een (top)ambtenaar? Die beschikt immers vaak over voorkennis, adviseert over beleid en heeft mogelijk zelfs beslissingsbevoegdheid.

Recent kon u in De Limburger een artikel lezen over het jaarverslag Integriteit 2020-2021 van de gemeente Venlo. Daarin kwam naar voren dat ambtenaren van de gemeente Venlo niet altijd (goed) hun nevenfunctie melden. Worden ze daar dan niet pro actief op gewezen of op gecontroleerd? Wat hebben de portefeuillehouder en toezichthoudende ambtenaren na al die jaren van gemelde misstanden, dure onderzoeken en harde conclusies nu geleerd? Venlo Transparant weet het antwoord wel. Problemen worden immers niet opgelost met de denkwijze die deze heeft veroorzaakt, en ook niet door de personen die deze denk- en handelwijze blijven aanhangen en uitdragen. Het tekent het gebrek aan zelfreiniging, zelfreflectie en definieert (dus) de heersende bestuurscultuur.

Daar getuigen ook de volgende alinea’s van:

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 2
Drempel, angst. Geen goede tekenen. Ook al is er sinds jaar en dag wet- en regelgeving dat melders die formeel een misstand indienen (klokkenluiders) tegen benadelingen moeten worden beschermd. De praktijk is helaas niet zo. Misbruik is aan de orde van de dag om klokkenluiders het zwijgen op te leggen. Met name door leidinggevenden. En elke schending van die rechtsbescherming levert weer een misstand op, en een nieuwe melding. Het zal u dan ook niet verbazen dat meerdere klachten zijn ingediend en zelfs aangifte is gedaan tegen bepaalde (top)ambtenaren, zoals van juridische zaken en concernstaf. Want de hoeders van kwaliteit en integriteit leveren en zijn dat zelf niet altijd.

Venlo ontwikkelt zich sinds een aantal jaren tot een netwerkorganisatie. Venlo draagt dat ook zo uit. Sta er eens even bij stil: een overheidsorgaan als netwerkorganisatie. Het toont aan hoever het denken en handelen over wat een overheid behoort te zijn is ontspoort. Over verkokering, tunnelvisie en netwerkcorruptie geen woord. Voordat er bewustwording is en deugdelijke aansturing optreedt is dat netwerk allang verandert in een fuik waar handelen wordt bepaald door ingesleten gewoonten en persoonlijk belang. Vooral als (top)ambtenaren 10 tot soms wel 30 jaar deel uitmaken van dezelfde bestuurscultuur en slechts een enkele keer rouleren op hetzelfde niveau.

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 3
In het organogram van de gemeente Venlo zijn de inmiddels 6 programmamanagers naast de teams gepositioneerd en vallen onder de aansturing en verantwoordelijkheid van de concern controller en de algemeen directeur/secretaris.

Na de laatste reorganisatie in 2016/2017 - waarbij het gros van de teamleiders al dan niet gedwongen aan de kant werd geschoven en de functie van afdelingshoofd kwam te vervallen - zijn er meerdere nieuwe topfuncties gecreëerd, waaronder de twee directeuren en de programmamanagers. Heeft dit echter ook tot een transparantere, integere en inhoudelijk kundigere organisatie c.q. bestuurscultuur geleid?

Directie & concernstaf
We nemen twee niveaus van de gemeente Venlo onder de loep: directie en concernstaf. Beide sturen grotendeels de ambtelijke organisatie aan en adviseren gevraagd en ongevraagd B&W. Concernstaf is met een klein team van slechts 15 tot 20 personen en de taken die zij dienen uit te voeren een spil in de organisatie. De meeste ambtenaren die er werken zijn al geruime tijd in vaste dienst en dragen dus niet alleen veel verantwoordelijkheid met zich mee, maar hebben ook veel kennis over interne en gevoelige aangelegenheden. Ook wat betreft hun eigen handelen. In 2019 lekten alle teamplannen uit. Ook van concernstaf. Een onbedoelde publicatie op de gemeentelijke website leidde tot een feest aan transparantie.

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 4

Trainees en stagiairs lopen geregeld mee, ondersteunen het team en groeien soms door naar een baan. Richting Zuid is bijvoorbeeld een instrument van de provincie Limburg waarbij trainees worden klaargestoomd voor een carrière bij de overheid en o.a. bij gemeenten worden geplaatst. De mogelijkheden om daarna richting andere bestuursorganen of gemeenschappelijke regelingen door te stromen zijn legio.

Recentelijk kon u nog uitgebreid lezen hoe dat volledig kan ontsporen d.m.v. systematisch doofpotgedrag. Van grensoverschrijdende trainee naar politicus. Hoe vaak zal zoiets voorkomen?

Partijpolitiek
Vraag is hoe het zit het met (top)ambtenaren van directie en concernstaf die een politieke carrière als nevenfunctie hebben (of andersom), deze langdurig hebben gehad dan wel pro actief ambiëren. Dat is onderdeel van het publieke debat. Bij de gemeente Venlo valt op dat meerdere (top)ambtenaren, ook recente aanstellingen, een partijpolitieke achtergrond hebben. Na een inventarisatie rijst dan de vraag of er mogelijk sprake is van een onevenredige invloed van bepaalde politieke partijen op het ambtenarenapparaat? Zijn de aanstellingen wel politiek en maatschappelijk representatief? Is er mogelijk sprake van oneigenlijke beïnvloeding? En wat komt eigenlijk op de eerste plaats? Het ambtenaar zijn, de al dan niet zakelijke nevenfunctie, of de partijpolitieke overtuiging en carrière? Of maakt het allemaal deel uit van netwerken om maatschappelijk hogerop te komen?

Twan Beurskens - VVD
Voor de VVD wethouder in Venlo van 2006 t/m 2012 en gedeputeerde in Limburg van 2012 t/m 2018. Sinds 8 maart 2018 als algemeen directeur/secretaris terug bij de gemeente Venlo. Hij werd pas kandidaat in de tweede sollicitatieronde. Burgemeester Antoin scholten (VVD) was lid van de selectiecommissie. Twan Beurskens was in 2012 als wethouder weer portefeuillehouder voor de benoeming van burgemeester Antoin Scholten.

Twan Beurskens benoemde kort na zijn aanstelling de eerste vier programmamanagers, waarvan er drie eerder afdelingshoofd waren. Een daarvan – Roel Versleijen – ‘vertrok’ in 2019 om naar het onderwijs te gaan en was bij de raadsverkiezingen van 2022 lijstduwer voor de VVD. Inmiddels is hij directeur van Woningcorporatie Antares waar hij oud CDA-wethouder Paul Stelder opvolgde.

Een half jaar geleden werd Twan Beurskens nog als secretaris geïnterviewd over de Brightlands Campus Greenport Venlo, waar hij zelf als wethouder en gedeputeerde verantwoordelijk voor was. Op dit moment loopt al maanden een onderzoek naar de dubieuze gronddeals bij vastgoedbedrijf Californië BV (aandeelhouders o.a. de gemeente Venlo en provincie Limburg) na het voorkomen bankroet van de vastgoedtak Campus Greenport (aandeelhouders gemeente Venlo en provincie Limburg) die miljoenen kostte. Directie en commissarissen van Californië BV traden eind vorig jaar af. Verantwoordelijk gedeputeerde nu is VVD’er Stephan Satijn. In 2012 was hij de opvolger van Twan Beurskens in Venlo en t/m 2018 portefeuillehouder van Greenport.

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 5
Jos Beckers - CDA
Sinds 2018 concern controller. Voor de meeste inwoners van Venlo wellicht onbekend. Voor degenen die zijn ingevoerd in de vele Limburgse integriteitskwesties is hij dat echter niet. Vanaf 1998 is hij raadslid in de gemeente Echt en vanaf 2003 fractievoorzitter voor het CDA in de gemeente Echt-Susteren. Van 2001 tot 2006 werkte hij al eens voor de gemeente Venlo als organisatieadviseur en combineerde die functies. In 2006 werd hij wethouder voor financiën, sociale zaken, WMO, sport en vanaf 2010 ook locoburgemeester.

In Echt-Susteren ging het tussen 2007 en 2010 mis toen coalitiepartijen na de verkoop van Essent-aandelen opbrengsten verdeelden onder hun eigen clubs. De Limburger ontdekte dat meerdere verenigingen gemeenschapsgeld hadden ontvangen waar bestuursleden ofwel ook prominent CDA-lid ofwel volksvertegenwoordiger waren, Twee collega wethouders van Jos Beckers stapten uiteindelijk op. Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING) werd ingeschakeld en concludeerde dat er o.a. sprake was van misbruik van bevoegdheden. De wethouders hadden eigen belangen en die van hun partij boven het gemeentelijke en publieke belang gesteld. De kwestie kreeg de naam Sinterklaasaffaire vanwege het uitdelen van ‘cadeautjes.’

Kort daarna volgde een tweede kwestie. Als wethouder zorgde Jos Beckers er voor dat een gemeentelijke opdracht werd gegund aan een bedrijf waar hijzelf een zakelijke relatie mee had. Hij verhuurde sinds 2008 een pand aan Ballast Nedam Infra. De raad wist van niets. Destijds burgemeester was Dieudonné Akkermans van het CDA, die in 2021 als burgemeester van de gemeente Eijsden-Margraten opstapte vanwege de IKL-affaire (CDA’er Herman Vrehen). Burgemeester Akkermans was ook voorzitter van de IKL-Raad van Toezicht.

Op 17 februari 2012 gaf wethouder en locoburgemeester Jos Beckers in een persmededeling aan dat hij meer tijd aan zijn gezin wilde besteden en trad af als wethouder. In 2013 kwam hij als projectmanager weer terug bij de gemeente Venlo. In 2018 klom hij op tot concern controller. Zijn bedrijf B.O.B. (beheer van onroerend goed) staat nog steeds ingeschreven bij de KvK.

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 6

Harry Smeets - VVD
Strategisch adviseur / bestuursadviseur concernstaf. Werkzaam bij de gemeente Venlo sinds 2006. Lobbyt voor en vertegenwoordigd de gemeente Venlo regionaal, bij de provincie Limburg en de G40 waar hij eerder van 2009 t/m 2012 secretaris / ambtelijk voorzitter was. Sinds 1998 raadslid voor de VVD in de gemeente Heumen. Van 2001 t/m 2019 fractievoorzitter en meerdere malen lijsttrekker voor de VVD. Als langstzittend raadslid plaatsvervanger van de burgemeester als voorzitter van de gemeenteraad. Daarnaast voorzitter van de werkgeverscommissie van de gemeenteraad.

Daarnaast is hij voorzitter van meerdere rekenkamercommissies, waaronder van de gemeenten Beesel, Overbetuwe en Berg en Dal. Vanaf februari 2023 is hij ook directeur van de rekenkamer gemeente Beuningen. Opmerkelijk: sinds 2022 is een collega bij concernstaf - werkzaam voor de gemeente Venlo sinds 2001 - ook extern lid van de rekenkamer gemeente Heumen, waar Harry Smeets sinds 1998 raadslid is.
 Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 7
Vivian Moonen - CDA
Per 1 januari 2023 de nieuwe kabinetschef van de gemeente Venlo. Dat zal vele burgers zijn ontgaan. Daarmee is zij min of meer de rechterhand van burgemeester Antoin Scholten. Vanaf 2004 senior adviseur bij Waterschap Peel en Maasvallei en vanaf 2017 bij Waterschap Limburg. Vanaf 2013 t/m 2022 lijsttrekker, fractievoorzitter en raadslid voor het CDA in de gemeente Peel en Maas. Vanaf 2019 t/m 2022 lid van het dagelijks bestuur van het CDA Limburg, samen met de in 2021 opgestapte wethouder uit Venray Anne Thielen.

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 8
Jonathan Felix - VVD
Vanaf juni 2022 Kwaliteitsadviseur bestuurlijke besluitvorming bij concernstaf. Vanaf oktober 2020 burgercommissielid voor de VVD bij de provincie Limburg. Vanaf mei 2022 fractievoorzitter voor de VVD in Roermond. Eigenaar van eenmanszaak FELIX.

Sinds 2013 actief voor de VVD. Kandidaat voor de gemeenteraadsverkiezingen Sittard-Geleen in 2014 en 2018 en Provinciale Staten in 2015 en 2019. Via het Traineeship Richting Zuid in 2020 en 2021 als programmamedewerker gedetacheerd bij de gemeente Venlo. Vanaf 2019 politiek medewerker en burgercommissielid van de Limburgse VVD.

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 9
Maartje Roelofs - VVD
Vanaf 2021 t/m 2023 beleidsondersteuner concernstaf. Op dit moment beleidsondersteuner Regio Noord-Limburg (samenwerkingsverband) voor de gemeente Venlo. In 2017 t/m 2018 burgerraadslid voor de VVD en van 2018 t/m 2021 fractievoorzitter van de VVD in de gemeente Cuijk. In 2023 kandidaat voor de provinciale staten Noord-Brabant (nr. 6). Sinds 2021 lid regionale commissie Raam Waterschap Aa en Maas.

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 10
Rick Koolen - VVD
Afstudeer stagiair bestuurskunde bij concernstaf sinds januari 2023. Sinds maart 2022 raadslid voor de VVD in de gemeente Helmond. In 2023 kandidaat voor de provinciale staten Noord-Brabant (nr. 29) en het Waterschap Aa en Maas (nr. 16).

Rick Koolen VVD Helmond
Veiligheidsregio Limburg-Noord (VRLN)
Zoals u wellicht weet is Antoin Scholten (ambtshalve) ook voorzitter van de Veiligheidsregio Limburg-Noord. Toch een belangrijke organisatie die vaak in de aandacht ondersneeuwt, zoals het Waterschap Limburg en de talloze gemeenschappelijke regelingen waar het toezicht vanuit de raad op de bedrijfsvoering veelal ontoereikend is (zie ook Greenport).

Antoin Scholten - VVD
Maakte begin jaren 80 als vicevoorzitter deel uit van het bestuur van de JOVD, samen met penningmeester Hans Veltkamp. Met deze makelaar uit Hattem richtte hij in 2005 de Generaal Hoeferstichting op. Doel: aankoop, restauratie en exploitatie van monumenten. Op de website en uit de jaarverslagen is echter maar een wezenlijk project te herleiden: boerderij De Middenhof in Terwolde. Het geld van de Generaal Hoeferstichting is grotendeels belegd in een lening aan Stichting Behoud IJsselhoeven die de boerderij beheerd en verhuurd als zorglocatie. Delen van de lening zijn door de jaren heen grotendeels kwijtgescholden. Hans Veltkamp is secretaris / penningmeester van beide stichtingen.

Antoin Scholten is niet te beroerd om vanuit zijn ambt zijn oude vriend te helpen:

Antoin Scholten Twitter Hattem

Sinds kort is op de gemeentelijke website ook gepubliceerd dat burgemeester Antoin Scholten lid is van de Scoutingcommissie van de VVD Limburg. De scoutingscommissie heeft als opdracht ‘…het scouten en begeleiden van VVD-ers die bovenlokale ambities hebben. Of dit nu is als lid van Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten of als lid van een waterschap. De scoutingscommissies voeren hiertoe oriënterende gesprekken met leden. Ook potentiële wethouders (van buiten), burgemeesters en mensen die namens de VVD actief willen zijn in het maatschappelijk middenveld worden gescout en kunnen bij hen terecht.’

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 11
De gemeente Venlo geeft echter niet aan sinds wanneer hij deze functie vervuld en of er vanuit die functie verbindingen zijn met personen die voor de gemeente Venlo hebben gewerkt,op dit moment werken, of op enig andere wijze eraan zijn gelieerd. Het toezicht op nevenfuncties bevindt zich in de portefeuille van Antoin Scholten zelf, evenals Integriteit. Met inmiddels twee aangiftes bij het OM achter zijn naam had hij die normaliter allang moeten afstaan.

Carolien Angevaren - VVD
Eind 2022 werd bekend gemaakt dat Carolien Angevaren per 1 februari 2023 de nieuwe directeur van de Veiligheidsregio Limburg-Noord zou worden. Carolien Angevaren was destijds nog regionaal Commandant Brandweer en plaatsvervangend directeur Veiligheidsregio Utrecht. Ze is langdurig politiek actief voor de VVD. Van 1999 tot 2003 statenlid in Noord-Brabant. Van 2003 t/m 2006 burgercommissielid. Van 2006 t/m 2015 raadslid in de gemeente Cuijk, Vanaf 2015 lid van het algemeen bestuur bij het Waterschap Aa en Maas. In 2022 was ze nog kandidaat raadslid in de gemeente Heusden (nr. 9).

In 2019 ontving ze in een vergadering van de VVD Regio Zuid van het hoofdbestuur de Stikkerplaquette (minimaal 20 jaar een politieke functie vervullen).

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 12
Jeroen Hendrikx
Sinds 2021 werkzaam voor de Veiligheidsregio Limburg-Noord in diverse functies, voornamelijk m.b.t. crisisbeheersing. Van 2016 t/m 2017 secretaris van de JOVD. In 2016 ook kandidaat raadslid voor de VVD Venlo (nr. 10). Vanaf 2018 t/m 2022 fractieondersteuner van de VVD Venlo. Schreef in 2021 het partijprogramma voor de VVD Venlo. In 2019 stagiair bij de provincie Limburg. Van 2020 t/m 2021 werkzaam voor de Tweede Kamerfractie van de VVD. Vanaf 2022 commissielid van de VVD in Roermond. In 2023 kandidaat Statenlid voor de VVD (nr. 10).

Ambtenaren nevenfuncties partijpolitiek 13
Valt u als argwanende lezer iets op? Overeenkomsten, patronen? Het CDA en de VVD zijn ruim vertegenwoordigd in directie en concernstaf, op soms cruciale posities. Beide maakten echter geen deel uit van de coalitie 2018-2022 en de VVD doet dat nog steeds niet. Beide zitten qua populariteit ook in de lift naar beneden. Aanstellingen met een partijpolitieke nevenfunctie nemen echter niet af. De coalitie in Venlo zit ingeklemd tussen een VVD burgemeester en een VVD directeur / secretaris die naar verluidt ook actief fondsen werft. Het zal vast en zeker nooit een rol spelen. Iets met transparantie en nieuwe bestuurscultuur?

Niet alle beschikbare informatie is gepubliceerd. Er zijn nog talloze verbindingen tussen (top)ambtenaren en nevenfuncties waarbij stichtingen weer worden gesubsidieerd door de gemeente en de provincie. En onder de woordvoerders en communicatieadviseurs zijn ook enkelen die politiek actief zijn of waren. U kent ze vast.

U heeft afgelopen week misschien gestemd. Ambtenaren kunt u echter niet kiezen. Wel hun politieke nevenfuncties. Professioneel als ze zijn houden ze die natuurlijk buiten de deur.

Bovenstaande is een bijdrage aan de politiek-maatschappelijke discussie betreffende (mogelijke) onevenredige partijpolitieke vertegenwoordiging en oneigenlijke beïnvloeding binnen het openbaar bestuur op ambtelijk en bestuurlijk niveau, in het licht van (mogelijke) netwerkcorruptie.

Heeft u aanvullingen? Venlo Transparant ontvangt deze graag via het formulier.

Published in Analyse
Monday, 11 December 2023 10:37

Het beloofde land Californië

Er wordt al een jaar gewacht op vrijgave van het feitenrelaas en het kortgeleden afgeronde onderzoek naar de gronddeals bij Grondexploitatiemaatschappij Californië bv: de verkoop van diverse percelen ver onder de gangbare prijs aan eigen directeur Lodewijk Burghout, geaccordeerd door oud-wethouder, oud-gedeputeerde en Greenportdirecteur Ruud van Heugten (CDA). Wat en wanneer aandeelhouders hebben geweten, met name die verantwoordelijk zijn voor toezicht en handhaving, is grotendeels onbekend. Het feitenrelaas ligt sinds december 2022 bij de provincie Limburg. Advocatenkantoor Drikzwager constateerde belangenverstrengeling.

Na publicaties in NRC en De Limburger schreef GS namens de gemeente Horst aan de Maas, Venlo en Venray, een indringende brief aan Ruud van Heugten, met daarin een waslijst aan opdrachten en vragen. De brief werd ondertekend door Gouverneur Emile Roemer en directeur / secretaris a.i. Tom Schulpen, voormalig directeur onder gedeputeerde Ruud van Heugten bij de provincie Brabant.

Brief aandeelhoudersinstructie 29 november 2022:

Californie Greenport Limburg 1
Californie Greenport Limburg 2

Kernopdracht is de volgende:

Californie Greenport Limburg 3

GS impliceert hier dat ook de eigen rol dient te worden onderzocht. Immers: genoemde gemeenten en provincie zijn zelf indirect aandeelhouders van Californië bv. De provincie zelfs twee keer via de NV LIOF (50%) en BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo (58,6%).

Directeur Lodewijk Burghout vertrok kort na de laatste transactie. Hij werd opgevolgd door Frans van Dijck, die eerder lid was van de Raad van Commissarissen en bovenop de deals zat. Zowel Frans van Dijck als de twee leden van de Raad van Commissarissen, Ko Remijnse en Jan Hulsen, stapten na het feitenrelaas op.

Persverklaring van 20 december 2022:

Californie Greenport Limburg 4

De aangestelde interim-directeur Frank Kessels schakelde na afstemming met de provincie Limburg in maart 2023 advocaat Frans Stibbe van Ivy advocaten in. Het feitenrelaas leverde volgens de aandeelhouders te weinig inzicht op en vrijgave ervan zou beeldvorming negatief beïnvloeden. Dus werd er gekozen voor nieuw onderzoek. Het exacte kader hiervan is niet algemeen bekend.

Afgelopen juni werd het onderzoeksplan en -protocol wel door GS en het college van B&W Venlo onder geheimhouding aan statenleden en raadsleden ter inzage gelegd. GS verstrekte echter ook een notitie van hun advocaten en een intern opgestelde tijdslijn. Venlo deed dat niet. Uitleg werd niet gegeven.

De Limburger meldde op 26 november jl. dat de rol van de aandeelhouders juist niet was onderzocht. Volgens de publicatie behoorde dat niet tot de opdracht. Dat is tegenstrijdig aan wat GS stelde in de eerdere brief aan Ruud van Heugten en wat het college van B&W Venlo in antwoord op vragen van GroenLinks schreef.

Beantwoording Artikel 44 vragen GL d.d. 20 juli 2023:

Californie Greenport Limburg 5
Wat natuurlijk boven water dient te komen is welke (directe en indirecte) aandeelhouders, op welke wijze van wat en wanneer op de hoogte waren en wat vervolgens met die informatie is gedaan. Waarom zijn Staten en gemeenteraden niet tijdig, correct en volledig geïnformeerd? Waarom is niet ingegrepen? Een mogelijk politieke doodzonde bij vier Limburgse bestuursorganen. Het feitenrelaas werd niet openbaar gemaakt, zelfs niet toen het in bezit was van de pers. Woo-verzoeken werden in absolute zin geweigerd, terwijl dat in strijd is met de wet en de uitgedragen nieuwe bestuurscultuur van de provincie Limburg. Er is weinig geleerd en niets veranderd sinds het opstappen van het college van GS in 2021.

Californië bv
Grondexploitatiemaatschappij Californië bv is een klein bedrijf met slechts enkele werknemers c.q. inhuur, opgezet met voornamelijk publieke middelen. Net zoals Greenport en talloze andere gemeenschappelijke (regionale) regelingen. Ambtenaren worden vanuit aandeelhouders (parttime) geplaatst en kosten worden verhaald. Er wordt verantwoording afgelegd, maar echt inzicht en controle is veelal afwezig vanwege de afstand, de gecreëerde complexiteit en de non-transparante houding.

Dit soort constructies zijn ook een beproefd middel om publieke controle middels de Wet Open Overheid (en voorheen de Wet Openbaarheid van bestuur) zoveel mogelijk tegen te gaan als de overheid zelf faalt. Subsidiekranen uit Brussel, Den Haag en Maastricht staan wagenwijd open, elk jaar vloeien miljoenen. Goed voor achterkamertjes, netwerken en inhuur van bevriende adviseurs en interim-managers, die na afloop verdwijnen en ergens anders weer opduiken.

Wat bijna altijd herkenbare patronen zijn in dit soort dossiers (vriendjespolitiek, belangenverstrengeling, fraude, corruptie, incompetent dan wel laakbaar handelen) is het in eerste instantie traineren en blokkeren van informatie als misstanden openbaar worden. Er wordt ingezet op het ‘managen’ van het dossier c.q. het beheersen van de mogelijke negatieve gevolgen, zowel bestuurlijk als in de beeldvorming. Daarmee koopt men tijd om niet te handhaven betrokkenen via de achter- of zijdeur te lozen. Het liefst met een fatsoenlijke regeling zodat ze hun mond houden.

Medewerkers
Wat opvalt aan de medewerkers van Californië bv is dat het een mix is van Limburgers en Brabanders, gedeeltelijk uit het netwerk van Lodewijk Burghout zelf, met vele nevenfuncties bij andere bv’s en projecten, en enkelen die tegelijkertijd voor de gemeente Horst aan de Maas werken. De opgestapte commissarissen zijn zwaargewichten uit het bedrijfsleven met een lange staat van dienst, ook met vele nevenfuncties. Aan kennis en ervaring lag het dus niet.

Lodewijk Burghout
Vanaf 2006 t/m 2021 directeur. Daarnaast sinds 2006 eigenaar van Burghout Projectmanagement bv met talloze nevenfuncties bij andere projecten: 2003-2020 directeur regionale Ontwikkelingsmaatschappij ROM-S in Brabant, 2008-2020 Projectmanager Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij in Brabant, 2016-2022 Projectdirecteur Hydreco GeoMEC bv, alle in Brabant. In een verder verleden van 2000 t/m 2004 Project- en procesmanager gebieds- en vastgoedontwikkeling bij Grontmij.

Frans van Dijck
Lid Raad van Commissarissen van 2019 t/m 2021. Werd directeur na het vertrek van Lodewijk Burghout en stapte na het feitenrelaas in december 2022 alweer op. Lid van de VVD in de gemeente Bergen. Stond in 2022 nog op de kandidatenlijst voor de gemeenteraadsverkiezingen. Vanaf 2012 eigenaar van Frans van Dijck Consultancy bv voor interim-management. Vanaf 2007 ook commissaris en vanaf 2016 voorzitter van de RvC bij ABAB Accountants en adviseurs.

Ko Remijnse
Voormalig directeur Nunhems Zaden / Bayer Group. Eigenaar van Quartz Management bv. Sinds 1 januari 2020 ook commissaris bij Brightlands Campus Greenport Venlo B.V. en sinds 1 januari 2021 commissaris bij B.V. Campus Vastgoed Greenport. Benoemd door GS Limburg tot 2024 met nog talloze andere functies. Mocht in 2018 als voorzitter van de stichting EST Leudal 2018 het Europees schutterstreffen in Leudal organiseren.

Jan Hulsen
Voormalig directeur / eigenaar Oerlemans Foods. Sinds 1984 directeur Kleiberg Beheer bv. Voorzitter Raad van Toezicht stichting Openluchtmuseum De Locht in Horst.

Projectleiders en -managers
De Projectmanager Acquisitie en Verkoop (vanaf 2013) is vanaf 2019 tevens Procesmanager bij de gemeente Horst aan de Maas. Al sinds 1996 is hij directeur van zijn eigen Free Lauch projectmanagement bv. Hij stelde zichzelf op de website van Californië bv voor. Dat interview is inmiddels verdwenen maar nog te achterhalen. Daarbij valt het volgende op:

Californie Greenport Limburg 6

Niet alleen deze Projectmanager is naast zijn werkzaamheden voor Californië bv in dienst bij de gemeente Horst aan de Maas, ook de secretaresse van Californië bv is dat. Zelfs al 25 jaar. In een ook inmiddels verdwenen interview licht ze haar werkzaamheden toe:

Californie Greenport Limburg 7

Haar taken bij Californië bv duiden erop dat zij op directie- en RvC-niveau van alles op de hoogte is geweest, dan wel had kunnen zijn. Daarbij beheerde ze volgens eigen zeggen het archief, waar tijdens het onderzoek van bleek dat vele documenten er niet waren, en het onderzoek daardoor langer duurde. Althans, volgens een mededeling van portefeuillehouder Stephan Satijn (VVD).

De Projectleider Ruimtelijke Ordening was tot 2018 ook Projectmanager locatieontwikkeling bij BMC Advies en had daarnaast meerdere andere functies. Eerder werkzaam voor Grontmij en Arcadis. Zelf zegt ze over haar aanstelling in een interview uit 2013:

Californie Greenport Limburg 8

De Projectleider Realisatie was ook werkzaam voor Arcadis. Daar was hij zelfs al bij Californië betrokken. Sinds 2008 werkzaam bij DGA / De Essentie. Tussentijds werd ook een andere medewerker van De Essentie ingehuurd bij Californië bv.

Bovenstaande voorbeelden zijn niet de enige m.b.t. Californië bv en de gemeente Horst aan de Maas.

Vermoede misstanden
Is al die tijd geen enkel signaal afgegeven of melding gedaan i.v.m. mogelijke misstanden? Niet binnen Californië of Greenport, of bij een van de aandeelhouders? Is daar onderzoek naar gedaan? Binnen de gemeente Horst aan de Maas was men al sinds 2019 van de belangenverstrengeling op de hoogte. De provincie zou ook veel eerder dan de brief aan Ruud van Heugten kennis daarvan hebben. Gezien de vele overleggen en vergaderingen tussen de gemeenten Horst aan de Maas, Venlo en Venray, en de netwerken waarin zowel Lodewijk Burghout als de commissarissen zich bewegen, zal meer dan aannemelijk e.e.a. hierover zijn gecommuniceerd. En als dit inderdaad is gebeurd, hoe is toen door de betrokkenen gehandeld? Er zijn talloze lijntjes tussen Californië, aandeelhouders, werknemers en bedrijven, met dubbele en driedubbele petten.

Daarbij waren in 2021 en 2022 twee meldpunten bestuurscultuur bij de provincie Limburg. Welke zaken zijn daar allemaal onder de aandacht gebracht? Dat is nooit bekend gemaakt. Wel is bekend dat in 2022 door een burger aangifte werd gedaan bij het OM en de programmamanager bestuurscultuur daarvan op de hoogte werd gebracht. Gouverneur Emile Roemer meldde de aangifte zelfs in de afhandelingsbrief aan de melder, maar liet zich daar verder niet over uit.

Media
Het is altijd opvallend dat overheid en politiek meestal pas in actie komen nadat in de media over misstanden is gepubliceerd. Voor Limburg betekent dat vaak NRC of De Limburger. Maar ook daar geldt dat meer niet dan wel wordt onderzocht en uiteindelijk wordt gepubliceerd. Er blijft veel liggen. De politiek zelf ontvangt natuurlijk geen signalen of meldingen, anders werden die wel aangekaart. Toch?

GS
Een ding is zeker, voor een melding over misstanden bent u bij de provincie Limburg aan het verkeerde adres. Gedeputeerde Stephan Satijn is portefeuillehouder (LIOF, Greenport et cetera) en heeft als wethouder in Venlo bewezen niet zuiver te zijn. Het is daarom van een ongekend cynisme dat hij, vanwege zijn portefeuille bedrijfsvoering, personeel en organisatie, ook verantwoordelijk is voor het organiseren van tegenwicht en tegenspraak in het kader van een gewenste nieuwe bestuurscultuur.

Maar ook gedeputeerde Léon Faassen (BBB) heeft wat uit te leggen. Van 2014 t/m 2022 was hij voorzitter van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB), aandeelhouder van Californië bv. Hoewel geen portefeuillehouder, is hij bestuurlijk wel medeverantwoordelijk.

Californie Greenport Limburg 9

Léon Faassen ondertekende in 2021 als voorzitter van de LLTB mede de zienswijze inzake het ontwerp-weigeringsbesluit Californië V, gericht aan het Ministerie van EZK. Na enkele lichte aardbevingen in 2018 in de nabijheid van de installatie werd de winning van aardwarmte stilgelegd, met als gevolg dat Californië Lipzig Gielen Geothermie bv in 2020 failliet ging, een miljoenenschuld achterlatend. Een van de betrokken van het eerste uur en degene die het persbericht over het faillissement schreef was Lodewijk Burghout.

Het Ministerie van EZK is via de NV LIOF (50%) ook aandeelhouder van Californië bv. Gaat er vanuit het rijk ook nog een onderzoek komen, of loopt dat al stilletjes op de achtergrond? Horst aan de Maas is de enige gemeente die tot nu toe besloot een onderzoek op te starten en de eigen rol te onderzoeken. Venlo - zoals gebruikelijk - en Venray blijven achter. En over hoe onderzoeken worden uitgekleed en conclusies worden afgezwakt, weet u inmiddels alles van.

Californië, het beloofde land, blijkt uiteindelijk een olievlek. Het logische gevolg van een fossiele bestuurscultuur.

Published in Analyse
Tuesday, 14 November 2023 08:47

Meldpunt en Programmamanager bestuurscultuur

U heeft eerder - hier en hier - de nodige kritiek op het (disfunctionerende) Meldpunt bestuurscultuur 2022 van de provincie Limburg kunnen lezen. Dat Meldpunt werd ingesteld na het witwasdebacle van de Commissie Visser met ondersteuning van bureau Berenschot.

Na schriftelijke vragen van GroenLinks en Partij voor de Dieren liet GS weten zich niet in de kritiek te herkennen en zette er een streep onder. GS verwees zelfs terug naar het witwasdebacle van de Commissie Visser. Dat was te verwachten gezien de fossiele ambtelijke houding die onder Gouverneur Emile Roemer standhield en zich langzaam maar zeker steeds meer openlijk obstructief en manipulatief ontwikkeld.

Met ambtenaren die misstanden (mede) hebben veroorzaakt of deze in stand hebben gehouden door op de deksel van de doofpot te gaan zitten, en daarna ook nog eens bij de behandeling van meldingen over die misstanden betrokken zijn, los je die misstanden immers niet op en verander je ook niets aan de heersende bestuurscultuur. Een Meldpunt dat aantoonbaar de Algemene Beginselen van Behoorlijk Bestuur wel van toepassing acht op een frauderend raadslid maar niet op een klokkenluider, is natuurlijk door en door rot en staat enkel voor rechtsongelijkheid en klassenjustitie.

Antwoorden GS op vragen GL/PvdD inzake Meldpunt bestuurscultuur d.d. 22 augustus 2023:

Programmamanager bestuurscultuur 1

Het ‘deskundig dossier-onderzoek’ door de Commissie Visser, waar GS onder Vraag 7 naar verwijst, hebben de melders nooit uitleg over of inzage in gehad. Dat was juist onderdeel van de kritiek op het 1ste Meldpunt. Zover de zorgvuldigheid van GS.

Als behandelaar van bovenstaande openbare brief staat de Programmamanager bestuurscultuur vermeld. Kritiek op zijn functioneren mag hij dus zelf (ambtelijk) pareren. P. Hordijk staat in meerdere openbare brieven en het Werkplan bestuurscultuur die naar PS zijn gestuurd vermeld. Alle zijn gerelateerd aan integriteit en (het meldpunt/programma) bestuurscultuur. Daar was hij ook voor ingehuurd. De provincie Limburg publiceerde ook e-mails van hem met een melder, met leesbare naam, functie en e-mailadres, op de eigen website. Dat was zelfs op eigen verzoek, gericht aan de griffie t.b.v. PS.

Vaste jurisprudentie is dat namen van extern ingehuurde rechtspersonen op facturen en in overeenkomsten door het bestuursorgaan leesbaar worden verstrekt. Ook als de familienamen dezelfde is als die van de bedrijven. Er is immers sprake van beroepshalve functioneren / beroepsmatig handelen: ‘De rechtbank geeft eiser ook geen gelijk in zijn standpunt dat er teveel privégegevens openbaar zijn gemaakt. De naam van eiser is namelijk wel weggelakt. Hier geldt echter dat eiser met zijn (familie)naam aan het handelsverkeer deelneemt en het woonadres ook zijn bedrijfsadres is. Het is vaste rechtspraak dat die gegevens dan niet vanwege de privacy geheim gehouden kunnen worden.’

Na een Woo-verzoek m.b.t. het Meldpunt bestuurscultuur 2022 zijn na bijna 11 weken een eerste honderdtal documenten verstrekt. In alle documenten is de naam van de Programmamanager bestuuurscultuur zwartgelakt. Ook de naam van de rechtspersoon waar hij mede-eigenaar van is. Het toont het gebrek aan basiskennis en jurisprudentie, dan wel de bewuste obstructie m.b.t. reguliere transparantie en de Wet open overheid sinds de behandeling van en besluiten op Woo-verzoeken door met name topambtenaren van de clusters Concern en Kabinet in mandaat ter hand zijn genomen. De facto gaat de provincie Limburg de laatste tijd er qua transparantie alleen op achteruit.

Duidelijk was al dat de meldingen bij het Meldpunt bestuurscultuur 2022 voornamelijk ambtelijk werden afgehandeld. Inmiddels is ook duidelijk dat grotendeels dezelfde topambtenaren daarbij betrokken waren. Topambtenaren die ook weer deel uitmaakten van meldingen en gedurende het traject bij het Meldpunt meerdere rollen vervulden, o.a. in gesprekken en in parallel lopende procedures waarin de provincie zelf partij was. Procedures die weer samenhingen met de meldingen (bewijslast).

Verder is gebleken dat tussen de advisering van de Programmamanager en de conclusies in de brieven die ondertekend door Gouverneur Emile Roemer naar de melders zijn gestuurd, tegenstrijdigheden voorkomen.

Vacature
Het directieteam (DT) van de provincie Limburg besloot op 17 januari 2022 een Programmamanager bestuurscultuur en integriteit in te huren met een budget van € 195.000,- (excl. BTW). Daarnaast blijkt er nog een enkelvoudige onderhandse aanbesteding te hebben plaatsgevonden à € 20.000,- i.v.m. een (al uitgevoerd) onderzoek naar integriteit en bestuurscultuur. Daarbij ging het om ‘Ophoging n.a.v. de tussenevaluatie.’ Verantwoordelijk is het cluster Concern met directeur C. van der Weijden als mandaathouder.

Verder werd er nog een werkbudget van € 95.000,- vastgesteld voor het Werkplan programma bestuurscultuur, ‘…primair bedoeld voor het kunnen inhuren van externe ondersteuning bij het afhandelen van ingediende meldingen, en eventueel ook in te zetten voor situaties waarin mediation noodzakelijk is of voor andere specifiek deskundigheid.’

Programmamanager bestuurscultuur 2

Een naam die vroeg opduikt is die van directeur Tom Schulpen: ‘De directie heeft behoefte aan versterking op dit onderwerp in de vorm van een programmadirecteur bestuurscultuur/integriteit. Dit idee is ook reeds door Tom Schulpen afgestemd met de CdK en GS.’

Over deze afstemming met de CdK en GS is geen document verstrekt. Tom Schulpen is sinds 2019 directeur Bedrijfsvoering en Financiën bij de provincie Limburg. Daarvoor was hij vanaf 2004 t/m 2019 directeur bij de provincie Brabant met enkele nevenfuncties in het Limburgse.

Aanbesteding
De vacature werd meervoudig onderhands aanbesteed. Kandidaten werden op 3 februari 2022 uitgenodigd een offerte in te dienen. Uiterste inschrijving was 17 februari 2023. Twee partijen schreven in, waarvan een P. Hordijk: directeur en mede-eigenaar van Hordijk & Hordijk. Diezelfde dag werden de offertes doorgestuurd naar de Kabinetschef en de clustermanager Concern. Een dag later verstuurde de Kabinetschef al een beoordelingsdocument terwijl de gesprekken nog moesten plaatsvinden.

Overeenkomst
P. Hordijk werd in eerste instantie van 8 maart tot 7 september 2022 ingehuurd, met de optie om de termijn met twee maal 3 maanden te verlengen (tot 7 december 2022 en 7 maart 2023). Verwachte inzet per week: 30 uur / 0,75 fte. Leidend was de economisch meest voordelige inschrijving. Het maximum uurtarief werd door de provincie Limburg vastgesteld op € 153,- (excl. BTW). Onduidelijk is of dit ook het overeengekomen uurtarief is: die is in verdere documenten natuurlijk zwartgelakt.

In een meldformulier van 4 april 2202 werd vermeld dat hoewel de verwachting was dat de opdracht onder de Europese drempelwaarde van € 215.000,- zou blijven, deze daarover heen zou gaan: € 218.400 excl. BTW.

Programmamanager bestuurscultuur 3 
Scan groep
In de verstrekte documenten wordt bevestigd dat vanaf het openstellen van het nieuwe meldpunt in april t/m 31 mei 2022, door een kleine grotendeels topambtelijke ‘scan groep’ de meldingen in kaart zijn gebracht en worden geclassificeerd. Daarbij gaat het om de Kabinetschef, de clustermanager Algehele Juridische Zaken, en een zwartgelakte persoon, wellicht de Programmamanager. Korte tijd later is sprake van vier personen die deze taak uitvoeren.

Programmamanager bestuurscultuur 4Programmamanager bestuurscultuur 5
Kosten
Programmamanager bestuurscultuur 6Programmamanager bestuurscultuur 7Programmamanager bestuurscultuur 8Programmamanager bestuurscultuur 9

1ste Verlenging
Op 4 augustus 2022 werd de inhuur voor de 1ste keer verlengd. Per abuis was in de overeenkomst een foutieve einddatum opgenomen (8 maart tot 1 juli 2022). Die werd nu hersteld (15 september) met als einddatum 15 december 2022.

Programmamanager bestuurscultuur 10Programmamanager bestuurscultuur 11Programmamanager bestuurscultuur 12Programmamanager bestuurscultuur 13
2de Verlenging
Eind december volgt de 2de verlenging. De dagen en uren worden gereduceerd. Dat is ook terug te vinden in de facturen die van februari t/m mei tweemaandelijks worden ingediend. Nieuwe einddatum is 10 maart 2023. Brief directeur C. Van de Weijden d.d. 21 december 2022:

Programmamanager bestuurscultuur 14
Over december 2022 en januari 2023 zijn echter geen facturen verstrekt. Wil dat zeggen dat de Programmamanager toen niet heeft gewerkt? Zeer zeker niet. In december werden door hem nog aantoonbaar gesprekken gevoerd.

Wijziging DT
Per 1 februari 2023 werd Peter Díez als provinciesecretaris / algemeen directeur aangesteld. Peter Díez is afkomstig van de Algemene Bestuursdienst (ABD) en volgde Guido Derks en (a.i.) Tom Schulpen op. Directeur en mandaathouder C. van der Weijden vertrok per april 2023 en werd opgevolgd door C. Deben, een oudgediende binnen de provincie. In een persbericht van oktober jl. werd door de provincie meegedeeld dat Peter Díez zijn functie per 1 december 2023 ter beschikking stelt en er binnen het DT qua taken verschuivingen zullen plaatsvinden.

Programmamanager bestuurscultuur 15Programmamanager bestuurscultuur 16

Een week voor afloop van de 2de verlenging meldde de clustermanager Concern aan provinciesecretaris / algemeen directeur Peter Díez dat er op een verdere inhuur tot einde van het kalenderjaar werd aangestuurd. De huidige Programmamanager was al geïnformeerd en had ook al toegezegd. Hij gaf ook aan dat naast Limburg er tot en met ‘medio 2024’ ook nog een opdracht voor Brabant liep. Voor de verdere inhuur was wel een nieuwe aanbestedingsprocedure nodig. Peter Díez ging akkoord.

Programmamanager bestuurscultuur 17Programmamanager bestuurscultuur 18
De aankondiging van de 2de aanbesteding volgde op 29 maart 2023 en sloot na twee weken. De teammanager Concerncontrol meldde dat er drie offertes waren binnengekomen, met de huidige Programmamanager weer als Economisch meest voordelige. De 2de overeenkomst werd begin mei 2023 getekend. De inhuur zou plaatsvinden van 8 mei tot 8 december 2023 (7 maanden i.p.v. 6 maanden), met weer de optie om twee maal 3 maanden te verlengen (tot 7 maart en 7 juni 2024). De verwachte inzet per week werd gereduceerd naar 25 uur / 0,65 fte. Het maximum uurtarief werd bij de aanbesteding door de provincie vastgesteld op € 140,- (excl. BTW). Het budget voor deze opdracht bedroeg € 182.000,- (excl. BTW). De Programmamanager mocht ook bijklussen.

Op 26 juni 2023 gaat het DT akkoord met de verdere inhuur van P. Hordijk t.w.v. € 182.000,- excl. BTW. Dit bedrag is opgesplitst in € 98.000,- (tot 8 december 2023) en € 42.000,- voor elke verlenging. De totale opdracht overtreft verre de eerder door het DT geschatte opdrachtwaarde van € 140.000,-.

Programmamanager bestuurscultuur 19

Buiten de maanden december 2022 en januari 2023 verstrekte het college ook geen facturen over de maanden juni en juli 2023. Het Woo-verzoek is op 25 augustus ingediend. Facturen over augustus t/m oktober 2023 vallen daarom (formeel) buiten de reikwijdte van het verzoek. Het is echter bekend dat de Programmamanager bestuurscultuur nog in november 2023 werkzaamheden voor de provincie verrichtte.

Europees drempelbedrag
Het Europees drempelbedrag voor Leveringen en Diensten aan de decentrale overheid bedraagt in 2022 en 2023 € 215.000,- (excl. BTW). Verlengingen dienen daarbij te worden opgeteld, evenals opvolgende opdrachten. De 2de aanbesteding heeft betrekking op exact dezelfde vacature met het uitvoeren van dezelfde werkzaamheden. Opdrachtnemer was dezelfde (rechts)persoon.

De provincie Limburg gaf zelf al bij de 1ste aanbesteding op 4 april 2022 aan dat hoewel de verwachting was dat de opdracht onder de Europese drempelwaarde van € 215.000,- zou blijven, deze inclusief de optiejaren daarover heen zou gaan: € 218.400 excl. BTW. Men ging toen uit van 6 maanden met optie tot verlenging van twee maal 3 maanden. Bij de 2de aanbesteding zou daarom cumulatief sprake zijn van een buitenproportionele overschrijding van het Europees drempelbedrag.

Aantoonbare kosten
Facturen € 192.640,- (excl. BTW) / € 233.094, - (incl. BTW) exclusief de maanden december 2022, januari, juni, juli, augustus, september en oktober 2023.

Viel u trouwens iets op? De 2de verlenging van de 1ste overeenkomst eindigde 10 maart 2023. De 2de overeenkomst begon op 8 mei 2023. Volgens de verstrekte documenten was er in die tussenperiode geen overeenkomst. Wel werden facturen ingediend.

Ons-kent-ons
Zoals vermeld werkte directeur Bedrijfsvoering en Financiën Tom Schulpen eerder voor de provincie Brabant. Van 2004 t/m 2019 als directeur Middelen en directeur Europese programma’s. Daar was P. Hordijk jarenlang, van 2006 tot 2010 en van 2011 t/m 2014, zijn directe en ondergeschikte collega.

Programmamanager bestuurscultuur 20Programmamanager bestuurscultuur 21

Uitwerking Kadernota en speerpunten ICT-beleid Provincie Brabant 2013-2015:

Programmamanager bestuurscultuur 22
De komende tijd krijgt u niet alleen meer te lezen over hoe het Meldpunt bestuurscultuur 2022 heeft ge(dis)functioneerd, maar ook over ‘grensoverschrijdend netwerken’ tussen de provincies Limburg en Noord-Brabant en welke personen daarbij telkens opduiken. Spoiler: het is al bekend dat oud-algemeen directeur / provinciesecretaris Guido Derks, die onder Gouverneur Emile Roemer het veld moest ruimen, per 1 januari 2024 is benoemd tot algemeen directeur / provinciesecretaris van Noord-Brabant. Daar werkte hij eerder van 2004 t/m 2011.

U heeft vast weleens gehoord over de integriteitsindustrie. U heeft vast ook weleens gehoord over netwerkcorruptie. Misschien kan de Zuidelijke Rekenkamer eens onderzoek doen naar ‘grensoverschrijdend netwerken’ tussen beide provincies en daarbij de weerbaarheidsscan inzetten, maar dan op directie- en managementniveau. Het is meer dan aannemelijk dat die niet alleen goedkoper maar ook veel effectiever zal zijn.

Update 15 augustus 2024
Inmiddels is de Woo-procedure om documenten m.b.t. het meldpunt en het programmateam bestuurscultuur 2022 openbaar te krijgen in de beroepsfase aanbeland. Het college van GS weigerde zowel in deelbesluit 1 als in deelbesluit 2 talloze documenten (‘duizenden’) in absolute zin. Het blijft dus nog gissen op welke wijze de meldingen zijn beoordeeld. Een aantal zaken zijn inmiddels wel helder.

In het na bezwaar ingediende 1ste verweerschrift d.d. 12 maart 2024, bevestigd de inmiddels ingeschakelde huisadvocaat AKD, dat de inhuur van de programmamanager niet op elkaar aansloot, en er feitelijk een gat zat tussen de overeenkomsten van 10 maart 2023 en 8 mei 2023. AKD praat dit recht door te wijzen op ‘een mondelinge overbruggingsovereenkomst.’ In genoemde periode werden door de programmamanager gewoon werkzaamheden verricht, maar documenten daarover zijn er volgens AKD niet.

Programmamanager bestuurscultuur 23

De twee door AKD ingediende verweerschriften zijn samen goed voor 30 pagina’s. Een snelle rekensom leert dat de twee betrokken advocaten een flinke factuur hebben moeten indienen, uitgaande van een minimum aantal uren per pagina, met een gemiddeld uurtarief gerekend naar 2024. Het mag de provincie Limburg (u dus, beste lezer) wat kosten.

Rapport van de Commissie onderzoek advocaatdiensten aan de Staat d.d. 30 november 2022:

Programmamanager bestuurscultuur 24

Blijkbaar is het college van GS huiverig voor transparantie over wat er allemaal is misgegaan bij het meldpunt. Lerend vermogen na de bestuurscrisis van 2021 is er simpelweg niet. Vraag is of er ooit een oprechte intentie is geweest om tot een nieuwe bestuurscultuur te komen? Er is eerder sprake van een consistente archaïsche mentaliteit gevolgd door botte machtspolitiek, die enkel kan leiden tot nieuwe integriteitskwesties, zoals de alsmaar uitdijende dossiers Californië (Horst aan de Maas), Greenport Venlo en Loobeekdal / Loonen (Venray) in de praktijk al laten zien. Laat staan de dossiers waar pers en politiek nog (steeds) niet aan willen.

Published in Transparantie
Wednesday, 25 September 2024 09:55

Brabo's en Limbo's - grensoverschrijdend netwerken

De laatste paar jaar is - met alle verlammende integriteitskwesties in en bij de provincie Limburg - veel gesproken over een transparantere en betere bestuurscultuur. Er is echter meer aan de hand. Namelijk een vervlechting van Brabantse en Limburgse ons-kent-ons. Collegiale loyaliteit waarbij het algemeen belang niet altijd wordt gediend. Slechts zelden duikt in die bijt een afwijkende eend op. Netwerken wordt alom geprezen om zaken voor elkaar te krijgen. Netwerkcorruptie wordt daarentegen zo goed als nooit benoemd.

Netwerkcorruptie beperkt zich niet tot gemeentelijke, provinciale of zelfs landsgrenzen. Daarom is het ook opmerkelijk dat als er al onderzoeken worden verricht - in opdracht van of door de overheid naar het handelen van diezelfde overheid - deze zeer beperkt blijven. Aan de hand van Ruud van Heugten en Greenport Venlo kijkt VT eens naar welke zichtbare lijntjes er over en weer lopen.

In een eerder artikel werd al aandacht besteed aan de voormalige directeur, zijn carrière als CDA-politicus (oud-wethouder gemeente Helmond, oud-gedeputeerd provincie Brabant), zijn nevenfunctie(s) en (deels) zijn netwerk.

Benoeming
Ruud van Heugten werd op 1 januari 2016 benoemd tot bestuurder bij de BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo. Bij de naamswijziging in 2017 van Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV naar Campus Vastgoed Greenport Venlo BV werd hij ook daar bestuurder.

Ten tijde van Van Heugten zijn wethouderschap in Helmond (2002 t/m 2006) werkte Twan Beurskens (oud VVD-wethouder, oud-gedeputeerde en sinds 2018 secretaris bij de gemeente Venlo) als programmamanager onder Van Heugten (2001 t/m 2006). In 2016 stemde inmiddels gedeputeerde Twan Beurskens namens aankomend aandeelhouder provincie Limburg in met de benoeming van Van Heugten bij de Exploitatiemaatschappij Villa Flora BV / BV Campus Vastgoed Greenport Venlo.

Brabos en Limbos 1

Sinds NRC op 14 november 2022 publiceerde over de gronddeals in 2019 en 2020 door Grondexploitatiemaatschappij Californië BV (GEC) met eigen directeur Lodewijk Burghout, de daarna aanhoudende onrust en non-transparantie, kwam zijn positie onder druk te staan.

Op 29 november 2022 werd door GS Limburg namens alle aandeelhouders van BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo een brief gestuurd naar Van Heugten, met een waslijst aan vragen over de verkoop van de percelen. Let wel, alle aandeelhouders van BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo werden in de AVvA van 19 mei 2021 formeel over de gronddeals geïnformeerd.

Brabos en Limbos 2

Op 16 december 2022, een paar weken na de brief aan Van Heugten, stapten (oud-commissaris en destijds) directeur Frans van Dijck (VVD Bergen) en de commissarissen Ko Remijnse en Jan Hulsen van GEC per direct op. Uitschrijving uit het register volgde een maand later.

VT zal niet teveel ingaan op de sindsdien uitgevoerde en nog lopende onderzoeken; veel informatie is - nog steeds - geheim of niet openbaar, vooral bij de gemeente Horst aan de Maas en de provincie Limburg. En laten we vooral niet de oorverdovende stilte vanuit de gemeenten Venlo en Venray vergeten. Zelfs na uitspraak van de rechtbank Limburg d.d. 11 september jl. waarin GEC werd veroordeeld tot het uit voorraad terugbetalen van € 14,5 miljoen aan benadeelde tuinders, vraagt geen enkel raadslid zich af wat een aankomend faillissement van GEC tot gevolg heeft voor de BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo.

De brief van GS Limburg aan Ruud van Heugten werd mede namens B&W Venlo, Horst aan de Maas en Venray, door Gouverneur Emile Roemer en destijds interim-secretaris Tom Schulpen ondertekend:

Brabos en Limbos 3
Tom Schulpen is sinds 2019 directeur Bedrijfsvoering en Financiën bij de Provincie Limburg en was directeur Middelen bij de provincie Brabant van 2004 t/m 2019, toen Van Heugten van 2009 t/m 2015 gedeputeerde was, met de volgende portefeuilles:

- Ruimtelijke Ontwikkeling, Wonen, Land- en tuinbouw (dec 2009 t/m apr 2011)
- Mobiliteit en Financiën (apr 2011 t/m jun 2015)

Boswerkt BV
Herinnert u zich Herman Vrehen nog? Het IKL-debacle? Het was in 2021 de druppel die de CDA-gedeputeerden Ger Koopmans en Hubert Mackus deed opstappen. Het was het begin van het einde van het gehele college van GS Limburg en een hele trits integriteitsonderzoeken, uitgezonderd dossier Californië dat intern wel al bekend was.

Oud CDA-gedeputeerde Herman Vrehen stapelde zoveel functies bij diverse verweven rechtspersonen met dito subsidies en inkomsten, dat er volgens de onderzoeker wel sprake was van belangenverstrengeling, maar niet van fraude of zelfverrijking. Vanwege de hoeveelheid en de verwevenheid werd gesproken over een ‘kerstboom’.

Herman Vrehen was o.a. directeur van het IKL. Het IKL zat sinds eind 2019 gehuurd in de Villa Flora. Bij de opening waren o.a. Herman Vrehen (CDA), Patrick van der Broeck (CDA) en Hubert Mackus (CDA) aanwezig. Het IKL ging na alle commotie in 2021 failliet. Herman Vrehen gelooft sindsdien in een duurzame en samenhorige leefomgeving en is in te huren als interim-manager.

Wat niet terugkwam in het onderzoek naar de kerstboom van Herman Vrehen, en alle andere integriteitsonderzoeken, zijn grensoverschrijdende opdrachten en belangen. Men keek en kijkt niet verder dan de toch al lange neus lang is. Een van de vele bv’s van Herman Vrehen, Boswerkt BV, blijkt in 2015 voor de provincie Brabant actief te zijn geweest, via o.a. toenmalig gedeputeerde Van Heugten.

Brabos en Limbos 4Brabos en Limbos 5

Boswerkt BV ondertekende in 2016 nog een overeenkomst voor een pilot Bosbeheer Provincie Noord-Brabant: plan van aanpak 2017-2021: onderhoud van bosgebieden aan de provinciale weg N267 Drunen-Andel.

Exit Ruud I
Ruud van Heugten werd als CEO van de BV Campus Vastgoed Greenport per 1 februari 2022 vervangen door Sigrid Helbig, die ook verantwoordelijk werd voor de Brightlands Campus Greenport Venlo BV. Ze was eerder directeur van The Economic Board, een triple-helix-samenwerking tussen overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven in de regio Arnhem-Nijmegen. Vergelijkbaar met de Economic Development Board / Crossroads Limburg.

Lang heeft Sigrid Helbig echter niet gefunctioneerd. Vanaf juni 2023 was ze afwezig vanwege ziekte, aldus een verklaring van de provincie Limburg van 27 juni 2023. Gedeputeerde Stephan Satijn (VVD), liet in die verklaring weten dat ze per 1 juli 2023 werd vervangen door Ingrid Vermeer, programmamanager bij de gemeente Venlo. In eerste instantie a.i. en per 1 januari 2024 definitief als CEO van de Brightlands Campus Greenport Venlo BV en de BV Campus Vastgoed Greenport Venlo.

Ingrid Vermeer
Heeft een jarenlang arbeidsverleden bij Buck Consultants International (BCI) dat al sinds 2009 opdrachten uitvoert voor regiogemeenten en voor de provincie Limburg m.b.t. de ontwikkeling van Greenport. In 2012 onderzocht BCI de ‘Monitor economische effecten Floriade 2012’ en stelde een ‘Quick-scan ruimte voor ruimte-extensieve bedrijvigheid in het segment Agribusiness in Klaver 11’ op, in opdracht van de Development Company Greenport Venlo. In 2021 stelde BCI nog de ‘Roadmap rol gemeente Venlo bij doorontwikkeling Brightlands Campus Greenport Venlo tot 2030’ op. Als ambtelijk betrokkene werd Vermeer door BCI geïnterviewd.

Gedeputeerde Stephan Satijn refereerde in de commissievergadering Economie en Samenleving (ESA) van 6 september jl. nog naar een aan BCI in opdracht gegeven onderzoek naar de kavelontwikkeling door Greenport Venlo en de problematieke houding daarin van de gemeenten Horst aan de Maas en Venray.

Vermeer blijkt ook een behoorlijke periode bij LIOF te hebben gewerkt, stakeholder in GEC en o.a. gevestigd op de Brightlands Campus Greenport Venlo. Daarna stapte ze over naar Holland International Distribution Council, een lobbyclub voor de logistieke sector, waar Stephan Satijn werkte voordat hij eind 2011 wethouder in Venlo werd.

Nepotisme
Over hoe de vorige directeur Sigrid Helbig over toezichthouden en vriendjespolitiek dacht, liet ze in een blog uit 2012 blijken. Als voorbeeld haalde ze het derivatendebacle en de zelfverrijking bij woningcorporatie Vestia aan:

Brabos en Limbos 6

Sigrid Helbig werd per 16 oktober 2023 uitgeschreven als bestuurder bij de Brightlands Campus Greenport Venlo BV.

Exit Ruud II
Vanwege de toenemende druk gaf Van Heugten op 3 oktober 2023 in een brief aan naar verwachting begin 2024 te vertrekken als directeur van BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo. Er zou een ‘warme overdracht’ plaatsvinden, zo was afgesproken met de RvC.

Brabos en Limbos 7
Van Heugten werd echter in de aandeelhoudersvergadering van 23 december 2023 per 1 januari 2024 ontslagen. In navolging daarvan stapten alle leden van de RvC op, waaronder de nog geen jaar in functie zijnde voorzitter Noud Derks en de pas sinds enkele maanden in functie zijnde Gert Koopman.

Het was Noud Derks die op 9 februari 2023 de verlenging van de arbeidsovereenkomst met Van Heugten met een half jaar tot 31 december 2023 ondertekende, een week na eigen aantreden.

BrabosenLimbos 8

En het was vervolgens directeur Tom Schulpen die namens alle aandeelhouders op 23 december 2023 de ontslagbrief aan Van Heugten stuurde en ondertekende. Uit vrijgegeven documenten blijkt dat Schulpen met rugdekking zeer actief het voortouw nam.

BrabosenLimbos 9

Noud Derks
Noud Derks was van 2008 t/m 2019 als directeur werkzaam bij de provincie Brabant, heeft sinds   2019 een eigen advies-en onderzoeksbureau en werd per 1 februari 2023 benoemd als commissaris bij de BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo. Hij diende in die functie toezicht te houden op zijn vroegere baas Van Heugten.

Brabos en Limbos 10

Rob Verhoeff
Als interim-bestuurder stond Rob Verhoeff al klaar, nog voordat Van Heugten zijn ontslagbrief ontving. Rob Verhoeff is geen onbekende voor aandeelhouder provincie Limburg. Sinds 1 juni 2022 is deze Brabander bestuurder bij Ruimte voor Ruimte Beheer BV. Daarnaast is hij sinds 2022 partner bij PT Partners BV, een consultancy & management bureau. Een collega, Bart Verschut, is sinds 1 januari 2024 commissaris bij de Ontwikkelingsmaatschappij Midden-Limburg BV.

Nevenfuncties
Al voor zijn benoeming was Van Heugten commissaris bij ‘familiebedrijf' Ortessa Groep BV in Eindhoven, waar weer vijf bedrijven onder vallen, waaronder afvalverwerker Kaathoven. Deze bedrijven zijn allemaal actief in de afvalbranche in Limburg, Brabant en België. Volgens zijn eigen CV bekleedde hij deze functie vanaf 2015. Verschillende jaarverslagen bevestigen dat hij in 2016 lid was van de Stichting administratiekantoor Ortessa B.V. en in 2019 lid van de Raad van Commissarissen.

In juli 2023 volgde een nieuwe nevenfunctie: commissaris bij Brabant Water NV. De aandelen daarvan zijn in handen van de provincie Noord-Brabant (31,6%) en 50 gemeenten. Van Heugten werd op voorstel van GS Brabant benoemd. Blijkbaar was de rumoer rondom dossier Californië, de diverse onderzoeken, waaronder door het OM, en het handelen daarin door Van Heugten, geen belemmering om hem voor die functie te vragen. Het toezicht op GEC schortte, op zijn zachtst gezegd, nogal. Naast commissaris is hij ook lid van de Governancecommissie.

Brabant Water NV heeft via HydroCare BV 3 dochterondernemingen: HydroBusiness, Hydroscope en Hydreco (Koude Warmte opslag). Lodewijk Burghout, t/m 2021 directeur van GEC, was van 2016 t/m september 2022 projectdirecteur bij Hydreco GeoMEC BV, een partner van Hydreco. Deze werkten o.a. samen in het project Duurzaam Voorne in 2018. Lodewijk Burghout is sinds 2018 bestuurder van Duurzaam Voorne Holding BV, dat ook staat ingeschreven op zijn woonadres. Hydreco Geomec BV werd in 2020 door ENGIE overgenomen van HydroCare. In 2022 werd de bedrijfsnaam van Hydreco Geomec gewijzigd naar Aardyn BV.

Doorstart
Buiten de verschillende bezoldigde nevenfuncties heeft Van Heugten, koud 3 maanden na zijn vertrek bij Greenport Venlo, vanaf maart 2024 een kersverse baan: voorzitter van het Regionale Versnellingsteam Woningbouw, via de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven. Een met hem gelijktijdig gestarte collega is Lizbeth van den Boogaart, voorzitter van Ondernemend Venlo, van 2014 t/m 2020 directeur van Fresh Park Venlo en Topvrouw Limburg in 2019. Van den Boogaart woont in Brabant. Volgens haar eigen LinkedIn is zij vanaf 2021 commissaris bij Grondexploitatiemaatschappij Californië BV. Dat is echter nergens in documenten te herleiden.

Brabos en Limbos 11

Programmamanager bestuurscultuur
In 2022 werd door de provincie Limburg het Brabantse Hordijk & Hordijk ingehuurd voor het invullen van de vacature programmamanager bestuurscultuur. Melders die vonden dat hun melding bij het eerste meldpunt van Arno Visser niet naar behoren waren behandeld konden die opnieuw indienen. Ook bij dit meldpunt bleek veel, zo niet alles, mis te zijn.

De ingehuurde programmamanager bestuurscultuur blijkt een oud-collega te zijn van commissaris Noud Derks en directeur Tom Schulpen. Allen werkten jarenlang als collega’s bij of voor de provincie Brabant in functies als directeur of ingehuurde manager. De een met of onder directe verantwoordelijkheid van de ander, waaronder de gehele periode van gedeputeerde Van Heugten.

Guido Derks
Op 5 oktober 2023 werd bekend dat Guido Derks, oud-secretaris van de provincie Limburg, per 1 januari 2024 secretaris bij de provincie Noord-Brabant zou worden. Derks kreeg na alle integriteitskwesties en het opstappen van het voltallige college in 2021 een andere functie binnen de provincie, en mocht onder Gouverneur Emile Roemer nog anderhalf jaar op de loonlijst blijven als kwartiermaker van de Einstein Telescope.

Ad de Kroon
Voor Guido Derks was van 2010 t/m 2017 Ad de Kroon provinciesecretaris in Limburg, van 2010 t/m 2017. De Kroon was van 1995 t/m 2010 gemeentesecretaris in Helmond ten tijde van Van Heugten zijn wethouderschap van 2002 t/m 2006, en hopte na zijn vertrek uit Maastricht als interim-secretaris van Brabantse naar Limburgse gemeente richting zijn pensioen. Hij is woonachtig in Brabant.

De Kroon heeft sinds 2017 een nevenfunctie bij Geerts & Partners en ging in 2022 via deze zelf aan de slag bij de gemeente Gennep, waar hij burgemeester Hans Teunissen (D66) weer tegenkwam die hij vanaf 2015 diende als gedeputeerde in Limburg. Geert & Partners heeft o.a. kantoren in Tilburg en Born.

Horst aan de Maas
Recent gaf de gemeentesecretaris van Horst aan de Maas aan te vertrekken naar Geerts & Partners. Opmerkelijk genoeg gebeurde dit kort voor het debat over het onderzoek naar het handelen van de gemeente in dossier GEC. Geerts & Partners blijkt echter ook diverse vacatures voor de gemeente Horst aan de Maas in opdracht te hebben.

De gemeentesecretaris volgde daarmee het voorbeeld van wethouder Thijs Kuipers (D66) die overstapte naar Lysias Advies, en vanuit zijn nevenfunctie als lid van zowel het algemeen als het dagelijks bestuur bij de RUD Limburg Noord - in afwijking van inkoop en aanbestedingsbeleid - Lysias Advies opdrachten verschafte. Geerts & Partners kreeg in 2018 de vacature voor directeur RUD Limburg Noord in opdracht, en ontving in 2020 - in afwijking van het inkoop- en aanbestedingsbeleid - een onderhandse opdracht van het dagelijks bestuur.

Interview ED
Na zijn afscheid in 2017 gaf De Kroon een interview aan het Eindhoven’s Dagblad. Daarin stelt hij dat integriteit belangrijk is, en noemt daarbij twee zaken die hij van dichtbij heeft meegemaakt: de taxibonnetjes van Peter Tielemans in Helmond en de corruptiezaak rondom Jos Van Rey. Over andere na zijn vertrek bij de provincie Limburg boven water gekomen kwesties heeft hij het niet.

RvC
Sinds het opstappen van Van Heugten en de RvC wordt de BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo geleid door een enkele interim-bestuurder. Er is nog geen (bekende) invulling gegeven aan 3 vacatures voor de RvC: een voorzitter, een commissaris met financiële achtergrond en een met juridische achtergrond. Deze vacatures werden wel uitgezet door Rieken & Oomen. Publieke mededelingen zijn door de aandeelhouders nog niet gedaan, hoewel de sollicitatieprocedures al in week 31 (1ste week augustus) werden afgerond.

Kerstboom
Greenport Venlo, is dat na de Floriade niet gewoon een kerstboom à la Herman Vrehen, maar dan voor lokale en regionale netwerkers? En als de Limburgse grond te heet onder de voeten wordt, is de volgende halte Brabant. Of andersom. De afstanden Limburg-Brabant zijn kort, evenals de ambtelijke en bestuurlijke lijntjes, maar het is zorgwekkend dat ambtenaren en bestuurders die falen en vertrekken voordat zij publiekelijk verantwoording afleggen, aan de slag gaan bij de buren en direct of indirect uit dezelfde ruif blijven eten. Bestuurscultuur wordt gevormd en in stand gehouden door personen met beslissingsbevoegdheid. Oude gewoontes slijten niet als degenen die bij falend toezicht aan de knoppen zaten alleen maar een plek opschuiven en op de oude voet verder gaan.

Hoe u het ook wil noemen: ongezonde stapeling van functies, vriendjespolitiek, (schijn van) belangenverstrengeling, dubbele petten, netwerkcorruptie, nepotisme. Brabo’s, Limbo’s en hun moderne smokkelroute. Zou de Zuidelijke Rekenkamer niet eens een harde grenscontrole moeten doorvoeren?

Snoepfabriek
De regio Noord-Limburg kent vele gemeenschappelijke regelingen, semipublieke bv’s en stichtingen die onderling middels personeel en subsidies (deels) met elkaar verweven zijn. Het hoppen van baantje naar baantje of stapeling van interim-opdrachten parallel daaraan valt soms erg op, ook vanuit of naar de politiek. Het gevolg van deze verwevenheid en daarmee gepaard gaande non-transparantie is dat er nauwelijks controle (mogelijk) is, zowel vanuit PS, gemeenteraden, burger en pers. En als daar al sprake van is er erg veel moeite moet worden gedaan vanwege de nodige vertragingstactieken en botte tegenwerking: zie dossier GEC en de geheimen van Stephan Satijn.

Brabos en Limbos 12
Brightlands Campus
Als we op de Brightlands Campus Greenport Venlo gevestigde rechtspersonen eens onder de loep nemen, blijkt dat een behoorlijk aantal (deels) in handen is van de provincie Limburg en/of andere bestuursorganen, en van deze tonnen zo niet miljoenen euro’s subsidie ontvangen, zowel direct als indirect. Dat maakt het vrij moeilijk om te achterhalen waar deze subsidies nu exact voor worden gebruikt, zoals de inhuur van managers, adviseurs, het uitrollen van projecten en pr. Een kleine greep met een verre van complete opsomming van subsidies:

NV LIOF
Aandeelhouders Provincie Limburg 50% en Ministerie EZK 50%
NV LIOF is aandeelhouder van GEM Californië BV 15,25%

Provinciale subsidie 2024
Voorbereiding BrightStart 2023 € 100.000,-
BrightStart 2024 - 2026 € 2.250.000,-

Provinciale subsidie 2022
Jaarplan 2022 € 2.641.200,-
Impuls Biocirculaire Economie Limburg € 900.000,-

Provinciale subsidie 2020
Programmamanager Lean and Green Offroad € 240.000,-

LLTB
Aandeelhouder van GEM Californië BV 16,95%

Provinciale subsidie 2024
Duurzaam schoon grondwater 2023 € 800.000,-
Duurzaam schoon grondwater 2024 € 372.000,-
Toekomstperspectief melkveehouderij (Zuid) Limburg € 200.000,-

Provinciale subsidie 2022
Uitvoeringsplan NIL, door ontwikkelen Natuurinclusief bedrijf in Noord-Limburg € 156.572,-
Uitvoeringsplan NIL, door ontwikkelen Natuurinclusief bedrijf in Midden-Limburg € 156.572,-
Uitvoeringsplan NIL, door ontwikkelen Natuurinclusief bedrijf in Zuid-Limburg € 156.572,-

BioInspireert € 60.867,-
Korte Keten Academy € 38.180,-

Provinciale subsidie 2021
Duurzaam schoon grondwater € 1.560.424,-

Arvalis
Agrarisch adviesbureau en dochterbedrijf van de LLTB. Treedt ook op als adviseur bij subsidieaanvragen en als makelaar.

BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo
Aandeelhouders provincie Limburg 58,6%, gemeenten Horst aan de Maas 8,3%, Venlo 27,7% en Venray 5,4%

Maastricht University
Aandeelhouder Brightlands Campus Greenport Venlo 33,3%.

Provinciale subsidie 2024
Derde tranche University College Venlo € 5.187.000,-
Maastricht Debate € 100.000,-

Provinciale subsidie 2023
Tweede tranche Healthy Eating and Food Innovation € 2.913.020,-

Provinciale subsidie 2020
Tweede tranche Kennis-As project € 3.000.000,-

Provincie Limburg
Aandeelhouder BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo 58,6%.
Aandeelhouder Brightlands Campus Greenport Venlo 33,3%.

In 2013 gaf de provincie Limburg al aan zich te willen vestigen in de Villa Flora als onderhuurder van het uiteindelijk geannuleerde project Fooddrôme.

Stichting C2C ExpoLab
Werd in 2010 vanuit de gemeente Venlo opgericht. De gemeente Venlo subsidieerde via de stichting een leerstoel C2C Venlo bij de Universiteit Twente voor een bedrag van € 500.000,-. In de gemeentelijke begroting tot 2014 werd een bedrag van € 2.102.800,- opgenomen om de doelstellingen van de stichting te behalen. In2018 werd voor de uitwerking van een businesscase € 50.000,- ter beschikking gesteld, in samenwerking met de Economic Development Board.

Tot 2021 werd het ExpoLab geleid door een projectmanager van de gemeente Venlo die tevens verantwoordelijk was voor de ontwikkeling en inrichting van het nieuwe stadskantoor. Huidige neven- dan wel hoofdfunctie bij Veldhoen & Company GmbH Düsseldorf.

Regio Noord-Limburg (rn-l) / Gezondste Regio
Samenwerkingsverband van 8 Noord-Limburgse gemeenten. Voorzitter is burgemeester Antoin Scholten. Directeur is René van Loon, tevens directeur bij de gemeente Venlo, voormalig wnd. secretaris, Hoofd bestuursstaf en Hoofd Ruimte en Economie en Ruimtelijke Ontwikkeling. In die laatste hoedanigheid betrokken bij de Villa Flora BV.

Ministerie van BZK 2024 € 10 miljoen
Van het rijk is subsidie ontvangen via de Regiodeal. Een behoorlijk aantal projecten vanuit de gemeente Venlo zijn gericht op de Brightlands Campus Greenport Venlo. Verder kan er gebruik gemaakt worden van het Innovatiefonds Noord-Limburg.

Provinciale subsidie 2020
Ontwikkelplan Gezondste regio 2020-2022 € 249.990,-

Regionale Energie Strategie (RES NML)
Gemeenschappelijke regeling van 15 Noord- en Midden-Limburgse gemeenten, de provincie Limburg, het Waterschap Limburg en Enexis.

Brightlands Campus Greenport Venlo
Aandeelhouders provincie Limburg 33,3%, Maastricht University 33,3% en BASF 33,3%

Provinciale subsidie 2024
Greenport Innovation and Learning Labs (GRILL) € 873.961,-

Provinciale subsidie 2023
Brightlands Experience Center of Future Food € 500.000,-
Brightlands Food Concepts Center for Develepment, Testing and Claims € 750.000,-
Brightlands Startup / Spin-off Klimaat € 650.000,-

Provinciale subsidie 2022
Talent Incubator Noord-Limburg € 399.591,-
Gezonde Basisschool van de Toekomst (GBT) en Limburg Fit (LiFi) € 1.829.000,-

Stichting Economic Development Board / Crossroads Limburg
Directeur sinds 2022 is CDA-statenlid A. Waajen-Crins, oud-wethouder gemeente Roermond en sinds 2024 wnd. wethouder bij de gemeente Beesel.

Provinciale subsidies 2024
Crossroads meets Regio in je Rugzak € 416.135,-
Verhuisvouchers gemeente Venlo 2024 € 50.000,-

Provinciale subsidie 2022 (via de gemeente Venlo)
Quattro Helix-alliantie en Crossroads Limburg als verbinder € 950.000,-

Provinciale subsidie 2020
Gemeente Venlo namens Crossroads Limburg € 100.000,-

EDB / Crossroads ontving tot 2023 via de gemeente Venlo provinciale subsidie. Deze subsidie werd op verzoek bij Venlo weggehaald waardoor Venlo een voorschot van € 475.000,- moest terugbetalen aan de provincie. De subsidie werd vervolgens rechtstreeks naar de nieuwe stichting EDB / Crossroads Limburg overgemaakt.

Stichting Supply Chain Valley (SCV) / Maastricht University
Logistieke lobbyclub waar Ger Koopmans na zijn aftreden als gedeputeerde in 2021 alweer in 2022 een functie vond als lid van het algemeen bestuur / strategisch adviseur Samenwerking met Overheden. In 2024 stapte hij op om voorzitter van de LTO te worden.

Stichting Supply Chain Valley komt voort uit Maastricht University (BISCI) en is daar nog steeds bij betrokken als partner. Voorzitter van de Raad van Bestuur is sinds 2022 Peter Pardoel, sinds 2019 ook lid van de stichting EDB / Crossroads Limburg.

Provinciale subsidie 2024
Programmamanager Joint Corridor Off Road € 80.000,- (NV LIOF is een partner in dit programma)

Provinciale subsidie 2021
Brightlands Institute for Supply Chain Inovation (BISCI) € 1.500.000,-

Provinciale subsidie 2019
Brightlands Institute for Supply Chain Innovation (BISCI) € 500.000,-

Harro Schroeder
Naast mede-eigenaar van ikwileenstartershypotheek.nl sinds 2019 ‘onafhankelijk’ voorzitter van commissievergaderingen bij de gemeente Venlo, waaronder Economie. Sinds 2022 werkzaam voor en in te huren via Supply Chain Valley en sinds 2023 eveneens als Event Manager bij Economic Development Board / Crossroads Limburg / Gezondste Regio Noord-Limburg.

Vereniging Ondernemend Venlo
Voorzitter is Lizbeth van den Boogaart. Eigenaar van Villaboog Consulting BV, lid van het Regionale Versnellingsteam Metropool Regio Eindhoven, oud-directeur Fresh Park Venlo, Topvrouw Limburg 2019. Volgens haar eigen CV vanaf 2021 commissaris bij Grondexploitatiemaatschappij Californië BV.

Heeft u opmerkingen of aanvullingen over bovengenoemde bestuursorganen, bedrijven of personen? VT ontvangt die graag.

Published in Transparantie
Sunday, 26 June 2022 09:50

Hubert Bruls en Assista Juristen II

In een vorig artikel werd al uit de doeken gedaan dat Hubert Bruls ten tijde van zijn burgemeesterschap in Venlo in de periode 2008 t/m 2009 meermaals het bedrijf van een jeugdvriend, studiegenoot, oud-collega en partijgenoot inhuurde: Assista Juristen BV uit Den Bosch. Bij één opdracht ondertekende Hubert Bruls zelfs de gunning en de ter goedkeuring retour gezonden offerte persoonlijk. Deze opdracht bestond uit twee fases: 1) Opstellen van een onderzoeksplan in 2008 en 2) Uitvoeren van dit onderzoeksplan in 2009. Er was zelfs sprake van een optionele derde fase: 3) Opmaken van een rapportage en het geven van een presentatie in 2010.

De kosten voor de 1ste fase bedroegen volgens de door de gemeente Venlo verstrekte documenten minder dan de drempel van € 25.000,- voor een meervoudige aanbesteding. Hoeveel deze precies waren blijft (zwartgelakt) onbekend. Facturen zijn volgens het college niet meer terug te vinden en net als andere documenten mogelijk vernietigd. Wat wel uit de beschikbare offerte is te herleiden is dat de voorfase een doorlooptijd kende van 2 tot 3 weken.

Offerte Assista Juristen 18 april 2008. Op 26 juni 2008 voor akkoord ondertekend door Hubert Bruls:

Hubert Bruls Assista Juristen 1

DT(directieteam)-voorstel 3 juni 2008:

Hubert Bruls Assista Juristen 2

Collegevoorstel 16 juni 2008:

Hubert Bruls Assista Juristen 3

Collegebesluit 24 juni 2008, gunning 1ste fase:

Hubert Bruls Assista Juristen 4

De kosten voor de 2de fase in 2009 bleven in eerste instantie ook onbekend. Recent verstrekte documenten onder de WOO (Wet Open Overheid) geven echter meer prijs. Het betreft documenten die eerder buiten het besluit op bezwaar van het eerder ingediend WOB-verzoek werden gehouden. Elke fase van de opdracht werd enkelvoudig onderhands aan Assista Juristen gegund.

In het collegevoorstel van 20 januari 2009 werd de vervolgaanpak (2de fase) van het onderzoeksplan ter goedkeuring voorgelegd. Het voorstel werd op 26 januari 2009 met de staf van wethouder Mark Verheijen (portefeuillehouder) voorbesproken. Het college van B&W ging op 3 februari 2009 akkoord. Daarbij aanwezig: voorzitter en burgemeester Hubert Bruls.

Notulen collegevergadering 3 februari 2009:

Hubert Bruls Assista Juristen 5
Hubert Bruls Assista Juristen 6
De kosten van deze 2de fase worden nu ook in de verstrekte documenten gespecificeerd:

Hubert Bruls Assista Juristen 7
Evenals de kosten voor de optionele 3de fase:

Hubert Bruls Assista Juristen 8
Hubert Bruls Assista Juristen 9

Meer dan opmerkelijk is dat bovenstaande opmaak met kostenindicaties op verzoek van de gemeente Venlo door Assista Juristen werd opgesteld en 3 dagen later in de offerte van Assista Juristen van 6 februari 2009 één op één is terug te vinden. Uit het onder het WOO-verzoek verstrekte Onderzoeksplan van Assista Juristen blijkt deze kostenindicatie al sinds eind 2008 bij de gemeente Venlo bekend te zijn.

Onderzoeksplan Assista Juristen 23 november 2008:

Hubert Bruls Assista Juristen 10

Offerte Assista Juristen 6 februari 2009:

Hubert Bruls Assista Juristen 11

De totale doorlooptijd van de 2de fase bedroeg dus 4 tot 5 weken. Door het college werd daarvoor een maximaal budget van € 17.500,- vastgesteld. De doorlooptijd van de 1ste fase bedroeg 2 tot 3 weken. De kosten voor de 2de fase zijn bekend: € 2160,- per dag voor twee onderzoekers exclusief BTW en reiskosten. Er mag dus van worden uitgegaan dat de kosten voor de 1ste fase minimaal rond de € 8.500,- zullen liggen, exclusief BTW en reiskosten. Dit gezien het verschil in doorlooptijd en het door het college vastgestelde budget. De kosten van de optionele 3de fase laten echter al een ruimere indicatie zien. Het blijft deels giswerk omdat er volgens het college geen facturen voorhanden zijn. Ongeacht de diverse offertes en vastgestelde budgetten zouden daadwerkelijke betalingen pas eenduidig helderheid kunnen verschaffen.

Op 10 februari 2009 volgde de formele gunning van de 2de fase door het Hoofd van de afdeling Staf, bestuur en directie.

Opknippen van een opdracht
Het valt op dat de verschillende fases binnen een en dezelfde opdracht in elkaar opvolgende jaren zijn opgeknipt en uitgevoerd (2008 en 2009, met een optionele 3de fase in 2010), met tussentijds ruimte voor meerdere andere opdrachten voor Assista Juristen. Het heeft er alle schijn van dat men hier de aanbestedingsregels probeerde te omzeilen. De aanvraag voor de offerte van de 2de fase heeft ook alle schijn van afstemming vooraf. Dat geldt ook voor de opmaak van de kostenindicatie. Daar lijkt niet alleen sprake van een over en weer gehanteerde copy-paste-copy-paste, maar is dat feitelijk ook.

Dat de cumulatieve kosten voor de 1ste en 2de fase boven de drempel voor een enkelvoudige onderhandse aanbesteding kwamen is meer dan aannemelijk. Over uitvoering van de optionele 3de fase is geen informatie voorhanden.

KvK
De contacten met en opdrachten vanuit de gemeente Venlo begonnen kort na een naams- en zetelwijziging in het register van de Kamer van Koophandel op 31 december 2007. De eerste offerte van Assista Juristen dateert van 18 januari 2008, nadat op 10 januari 2008 al een onderhoud had plaatsgevonden i.v.m. een opdracht voor Interim P&O ondersteuning. Kort daarna wijzigen eveneens de bestuurders van het bedrijf: Assista Holding BV en de in het eerdere artikel genoemde ambtenaar van de gemeente Venray en Venlo die tot 2010 zal aanblijven.

Meldingen en onderzoeken
Dat er onder het burgemeesterschap van Hubert Bruls wel meer niet deugde is sinds 2012 en de externe onderzoeken in 2016 en 2017 m.b.t. de herontwikkelingswijk Q4 algemeen bekend. Immers, de periode die toen werd onderzocht besloeg grotendeels het burgemeesterschap van Hubert Bruls (2006 t/m 2012). Wat echter tijdens en na die onderzoeken ook bleek, was dat de door een klokkenluider en externe melder aangekaarte misstanden niet beperkt waren tot Q4 maar de gehele gemeentelijke organisatie trof. De meldingen blijken achteraf gezien nog behoorlijk bescheiden. En de daarop volgende onderzoeken vooral inperkend en sturend. Het college van B&W weigert tot op heden ook onderliggende documenten van het onderzoek Ernst & Young te verstrekken, na eerder onderliggende documenten van het onderzoek Necker van Naem middels diverse procedures jarenlang te hebben getraineerd door te ontkennen dat ze er waren.

Onderdeel van de klokkenluidersmelding in 2016 was de inhuur van Beck Communicatie van 2007 t/m 2009. Eigenaar was en is CDA'er (en inmiddels oud-directeur) Frank Beck. Dat Beck Communicatie een bedrijf was van een CDA’er was de klokkenluider destijds niet bekend, en kwam ook niet tijdens het onderzoek naar voren. De inhuur bleek met een tweetal verlengingen en totaalbedrag van € 107.000,- onrechtmatig. Met de nu beschikbare informatie over Assista Juristen en de persoonlijke en partijpolitieke band met Hubert Bruls lijkt er in dezelfde periode geen sprake te zijn van een incident. Persoonlijke en partijpolitieke banden werden door de gemeente Venlo echter nooit onderzocht.

In een later stadium werden medewerkers van Beck Communicatie vaker door de gemeente Venlo ingehuurd, waaronder als teamleider, of gingen een dienstverband aan om daarna op te klimmen tot Afdelingshoofd. NRC meldde vorig jaar eenzelfde schending van de aanbestedingsregels betreffende Beck Communicatie, nu bij de gemeente Roermond onder CDA-burgemeester Rianne Donders. Uiteraard kent men elkaar.

Jaarverslagen 2019 – CDA en gelieerde Organen en Organisaties op landelijk niveau:

Hubert Bruls Assista Juristen 12
Generaal pardon
Dat het schenden van aanbestedingsregels voor het college van B&W zelf niets nieuws was blijkt wel uit de op 18 maart 2011 verzonden RIB 2011/27 over de naleving van het gemeentelijk aanbestedingsbeleid. Portefeuillehouder: burgemeester Hubert Bruls.

Hubert Bruls Assista Juristen 13

Op 3 mei 2012 volgde RIB 2012/53 over de rechtmatigheidscontrole aanbestedingen 2011. Portefeuillehouders: wethouder Jos Teeuwen en burgemeester Hubert Bruls. Hubert Bruls was toen al voorgedragen als burgemeester van Nijmegen. Hij werd daar op 21 mei 2012 geïnstalleerd.

Hubert Bruls Assista Juristen 14

Of ‘opgeknipte’ aanbestedingen zoals die van Assista Juristen werden meegenomen bij bovenstaande controles blijft onbekend. Uit informatie van Assista Juristen zelf blijkt het bedrijf vaker door bestuursorganen in o.a. Limburg, Brabant en Gelderland te zijn ingehuurd.

Published in Onderzoek
Thursday, 08 September 2022 11:51

Verkeersonderzoek Maasverbinding Venlo

In de 1ste nieuwsbrief van het Kazernekwartier uit juli 2021 werd i.v.m. de bereikbaarheid van het gebied een onderzoek naar een nieuwe oeververbinding aangekondigd:

‘De uitkomst moet in beeld brengen welke mogelijkheden er zijn voor het herinrichten van de bestaande oeververbindingen en daarbij in het verlengde de gevolgen of kansen voor de Eindhovenseweg. Onderdeel van het onderzoek is ook de mogelijkheid voor een nieuwe oeververbinding. Hierbij wordt meegenomen om te bekijken of een nieuwe autoverbinding noodzakelijk is. De onderzoekskosten worden gedeeld tussen Gemeente Venlo en Provincie Limburg. De onderzoeksresultaten worden eind van dit jaar verwacht.’

Aldus de nieuwsbrief van de gemeente Venlo.

Aanbesteding
De meervoudig onderhandse aanbesteding voor het onderzoek wordt in maart 2021 gepubliceerd via TenderNed. Vijf partijen worden door de gemeente Venlo uitgenodigd om in te schrijven. De aanbesteding zal worden gegund aan degene die als beste uit de bus komt met een all-in prijs niet hoger dan het plafondbedrag van € 100.000,- excl. BTW.

De gemeente Venlo behoudt zich wel het recht voor om gedurende de looptijd aanvullende opdrachten te gunnen. De totaalwaarde van de aanvullende opdrachten inclusief de initiële opdracht bedraagt € 150.000,- excl. BTW.

Op 30 april 2021 heeft de gemeente Venlo de Aanbiedingsbrief van IPV Delft uit Delft en een Verklaring Onderaannemer van Grenspaal 12 (GP12) uit Valkenburg in bezit. Deze Aanbiedingsbrief en Verklaring onderaannemer zijn na een WOO-verzoek (Wet Open Overheid) niet door het college van B&W verstrekt, met als weigeringsgrond dat onder de Aanbestedingswet inschrijvingen vertrouwelijk zijn.

Maasverbinding Venlo 2

De opdracht wordt op 10 juni 2021 formeel gegund aan IPV Delft. Totaalbedrag van de opdracht: € 95.000,- excl. BTW. GP12 wordt in de gunningsbrief niet genoemd. Uit de verstrekte documenten wordt niet duidelijk hoe de beoordeling en gunning tot stand is gekomen, noch welke andere vier partijen door de gemeente Venlo werden uitgenodigd: E-mails waarin de andere vier partijen staan vermeld zijn er niet. Wel van IPV Delft en GP12.

GP12
Even een half jaar terug in de tijd naar 13 november 2020. GP12 presenteert op de website zijn nieuwe projectmanager Maurice Houba, dan (vanaf 2012) ook VVD-raadslid in Venlo. Hij werkt dan al enkele weken voor GP12.

Maurice Houba is verkeerskundig beleidsadviseur en heeft eerder in verschillende functies bij meerdere Limburgse gemeenten gewerkt. Hij wordt bij GP12 aangesteld als projectmanager mobiliteit en infrastructuur. Maurice omschrijft zijn werkzaamheden en specialisaties als volgt:

Maasverbinding Venlo 3
Maasverbinding Venlo 4

Buiten zijn werkzaamheden als projectleider en procesbegeleider brengt hij GP12 dus ook onder de aandacht van potentiële opdrachtgevers. ‘Een stukje acquisitie', zoals hij het noemt.

Op 28 juli 2021, ruim een maand na de gunning en bijna tegelijkertijd met de nieuwsbrief van de gemeente Venlo, meldt GP12 op de website dat er een opdracht is binnengehaald van de gemeente Venlo:

Maasverbinding Venlo 5

Wat houdt het onderzoek precies in en welke expertise is vereist?

Maasverbinding Venlo 6
Zoals eerder aangegeven zijn documenten betreffende de andere vier partijen niet verstrekt. Ze komen ook niet voor in correspondentie met de gemeente Venlo. Dat niet alleen. In de nieuwsbrief werd gemeld dat de resultaten van het onderzoek eind 2021 werden verwacht. Uit verstrekte e-mails blijkt dat er in december 2021 en januari 2022 ook versies en definitieve rapporten van zowel IPV Delft en GP12 circuleren. Hier en daar wordt op verzoek van de gemeente Venlo nog e.e.a. aangepast.

Maasverbinding Venlo 7

Maasverbinding Venlo 8

Alle versies van de onderzoeksrapporten worden door het college van B&W geweigerd, met als weigeringsgrond artikel 5.1, tweede lid, aanhef en onder i van de WOO:

Maasverbinding Venlo 9
In verschillende versies van een verkeersonderzoek naar een Maasverbinding, gefinancierd met publiek geld, waarvan de definitieve versie allang naar de raad had moeten worden gestuurd, staat informatie die het functioneren van de gemeente Venlo in gevaar zou kunnen brengen?

Meer dan aannemelijk is het natuurlijk andersom: het functioneren van de gemeente Venlo wordt in gevaar gebracht door raadsleden, ambtenaren en bestuurders die telkens niet naar behoren functioneren. Venlo Transparant verwijst naar VVD-raadslid Martin Camp: de onderhandse verkoop van gemeentelijk vastgoed zonder ontheffing verboden handelingen ex. Artikel 15 Gemeentewet en de daarop volgende doofpot.

Weer een VVD’er, horen wij u zeggen. Inderdaad.

Artikel 15 Gemeentewet
Lid 1
d. rechtstreeks of middellijk een overeenkomst aangaan betreffende:

1e. het aannemen van werk ten behoeve van de gemeente;
2e. het buiten dienstbetrekking tegen beloning verrichten van werkzaamheden ten behoeve van de gemeente;

Lid 2
Van het eerste lid, aanhef en onder d, kunnen gedeputeerde staten ontheffing verlenen.

Lid 3
De raad stelt voor zijn leden een gedragscode vast.

Beleidskader ontheffing verboden handelingen Provincie Limburg

Artikel 1 Inleidende bepalingen
1. In dit beleidskader wordt verstaan onder:

aanvrager: een lid van de raad van de gemeente die rechtstreeks of middellijk met de gemeente waarvan hij raadslid is een overeenkomst beoogt aan te gaan zoals bedoeld in artikel 15 lid 1 onder d van de Gemeentewet.

middellijke overeenkomst: een overeenkomst die wordt aangegaan tussen een derde en de gemeente, waarbij het lid van de gemeenteraad als gevolg van een persoonlijke of zakelijke relatie met deze derde rechtstreeks invloed kan uitoefenen op de totstandkoming van de overeenkomst en een persoonlijk voordeel geniet.

Artikel 2 Indienen aanvraag
2. Voor zover het betreft een door een derde met de gemeente aan te gane overeenkomst, waarop de aanvrager, als gevolg van een persoonlijke of zakelijke relatie met deze derde, rechtstreeks invloed kan uitoefenen, wordt door of namens het raadslid eveneens een aanvraag om ontheffing ingediend. Het betreft hier de volgende doch niet limitatief bepaalde overeenkomsten:

a. tussen de gemeente en een privaatrechtelijke rechtspersoon waarvan het raadslid bestuurder is of op het beleid waarvan het raadslid op andere wijze invloed kan uitoefenen;
b. tussen de gemeente en de echtgeno(o)t(e), c.q. partner van het raadslid, in die gevallen waarin het raadslid een recht heeft op een deel van het met betreffende persoon gezamenlijk gehouden vermogen, of eerste en tweedegraads familieleden van het raadslid;
c. tussen de gemeente en een aannemer over een gemeentewerk, waarbij de aanvrager als onderaannemer of leverancier gaat optreden.

Artikel 4 Voorwaarden ontheffing
D. De aanvraag voor de ontheffing wordt ingediend voorafgaand aan het aangaan van de overeenkomst;
E. Een ontheffing wordt niet verleend als de aanvraag voor de ontheffing wordt ingediend nadat de aanvrager de overeenkomst waarvoor de ontheffing wordt gevraagd reeds is aangegaan;
F. In uitzondering op het lid, sub F kunnen Gedeputeerde Staten dan wel de CdK achteraf en met terugwerkende kracht een ontheffing verlenen, indien naar het oordeel van Gedeputeerde Staten dan wel de CdK de aanvrager aannemelijk heeft gemaakt dat de aanvraag voorafgaand aan het aangaan van de overeenkomst redelijkerwijs niet van hem verwacht kon worden.

Provincie Limburg
De provincie Limburg bevestigde dat er voor deze opdracht nooit een ontheffing is aangevraagd, en “...dat wij achteraf ook niet meer een ontheffing verlenen.’’ Aldus de topambtenaar van de provincie Limburg. Achteraf? Dat mocht sowieso niet. Een ontheffing dient altijd vooraf te zijn aangevraagd en verleend, anders is de overeenkomst nietig. Behalve als je een VVD’er uit Venlo bent, natuurlijk. Daar hoort u binnenkort weer meer van.

Gemeente Venlo
Is de raad hierover ingelicht, of is dit enkel het presidium voorgelegd en daar weer van tafel geveegd? Wie is hier ambtelijk en bestuurlijk verantwoordelijk, buiten de wethouders Marij Pollux (GL) en Erwin Boom (PvdA) die in de e-mails voorkomen. In elk geval burgemeester Antoin Scholten als portefeuillehouder integriteit.

Maurice Houba keerde na de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 niet terug. De VVD implodeerde van 6 naar 4 zetels. Publiciteit over deze aanbesteding kort voor de verkiezingen zou nog rampzaliger zijn geweest. In Venlo leren ze het namelijk niet. Alleen met harde hand.

Wat denkt de lezer? Zal (na zorgvuldig zelfonderzoek natuurlijk) toch een ontheffing worden verleend? Of zal er uiteindelijk worden geconcludeerd dat een aanvraag en ontheffing niet nodig waren? Zal er nog een financiële bijdrage komen vanuit de provincie? De aanvraag moet nog door de gemeente Venlo worden ingediend. En wie is daar weer portefeuillehouder?

Maasverbinding Venlo 10
En om het verhaal nog opmerkelijker te maken is na zes jaar de Teamleider Inkoop van de gemeente Venlo per januari 2022 naar de provincie Limburg overgestapt, nu werkzaam als Clustermanager Inkoop & Aanbesteding. Het is natuurlijk wel zo makkelijk om bij je eigen werknemer eens navraag te doen.

Facturen
IPV Delft stuurde drie facturen naar de gemeente Venlo:

21 februari 2022: € 11.495,-
16 november 2021: € 80.465,-
14 juni 2021: € 22.990,-

Totaal: € 114.950,- inclusief BTW

Hoeveel heeft GP12 als onderaannemer ontvangen? Hoe heeft de gemeente Venlo hier op geacteerd? Is de opdracht aan GP12 met bijbehorend rapport nietig verklaard? De raad heeft morgen en overmorgen, 9 en 10 september, een heisessie bestuurscultuur, inclusief overnachting. Zullen ze het erover hebben?

Ach, dat Limburg. Ach, dat Venlo.

Update 29 september 2022
Ja hoor, de provincie betaald bijna de helft mee aan de opdracht waarbij GP12 als onderaannemer fungeerde. Daar bovenop is een nog groter bedrag gereserveerd voor aanvullend onderzoek. Zal de provincie voorafgaand over bovenstaande integriteitskwestie door de gemeente Venlo zijn geïnformeerd? Dan zou het betalingsverzoek normaliter niet zijn gehonoreerd.

Als de provincie werk wil maken van integriteit zal eerst eens veel kritischer gekeken moeten worden naar de financiële bijdragen richting Venlo, en daar ook strikter naar gehandeld moeten worden, want vrijwillig zal daar m.b.t. een transparante en integere bestuurscultuur niets verbeteren. Maar ja, met twee Venlose oud-wethouders als gedeputeerden is het in het gouvernement wellicht politiek balanceren. Dan is het weer oogjes dicht en snaveltjes toe. En op naar de volgende crisis.

Samenwerkingsagenda provincie Limburg en gemeente Venlo: Versterken centra, kernen en wijken - Kern Blerick d.d. 28 september 2022:

Maasverbinding Venlo 11

Published in Onderzoek
Page 1 of 2