Displaying items by tag: staatssteun

Staatssteun en de-minimis
In deel II werd al aangestipt dat bij het doorzetten van de provinciale subsidie, waar het gaat om Berden, er mogelijk sprake zou kunnen zijn van staatssteun. Aangezien de firma/familie Berden als partij over tientallen bv’s beschikt waar al dan niet dezelfde bestuurders bij betrokken zijn en verdere onderlinge financiële belangen kunnen spelen, is de vraag of de voorwaarden wel worden nageleefd.

Bij Berden zou een oplossing voor de hand liggen: het toegezegde bedrag à € 365.000,- splitsen en uitkeren aan twee verschillende (rechts)personen. In dit geval aan Somnus Venlo BV en G. Berden, beiden (deel)eigenaar van percelen van het parkeerterrein Gommans. De andere (deel)eigenaren: Antares (25 parkeerplaatsen), Berden Beheer BV, en de gemeente Venlo.

Voor het doorzetten van de subsidie is een door de ontvanger te ondertekenen de-minimisverklaring nodig. Daarmee stemt die in met de voorwaarden opgenomen in de Verordening inzake de-minimissteun vastgesteld door de Europese Commissie. De (rechts)persoon mag maximaal € 200.000,- steun ontvangen, cumulatief over drie belastingjaren, van alle (afzonderlijke) overheidsorganen. De gemeente Venlo is door deze verklaring ook bevrijd van de plicht om deze steun te melden.

In een interne email van de Projectleider van de gemeente Venlo van 13 februari 2019 werd aangegeven dat er sprake is van een collegebesluit inzake een DAEB-steunmaatregel (Diensten van Algemeen Economisch Belang). Daar ligt het drempelbedrag hoger, namelijk € 500.000,- over een periode van drie belastingjaren. DAEB zijn diensten die zonder steun van de overheid niet of niet onder economisch aanvaardbare voorwaarden zouden worden verricht.

In een door Boels Zanders opgestelde memo t.b.v. Somnus Venlo BV en gericht aan de gemeente Venlo van 10 mei 2019 is een uitgebreid pleidooi opgenomen voor de DAEB-maatregel. Dat pleidooi wordt echter niet opgevolgd. De door te zetten subsidie voor Antares wordt daar in 2021 wel onder geschaard.

De-minimis verklaring
In dossier Centrumplan Blerick komen, zover bekend, drie de-minimisverklaringen voor, alle drie ondertekend door Somnus Venlo bv. Een uit 2014, een uit 2019 en een uit 2021. Deze zijn telkens aangepast vanwege vertragingen in het project. De laatste de-minimisverklaring dateert van 15 april 2021 en vermeld weer een maximaal bedrag van € 200.000,-. Deze geldt voor de jaren 2019, 2020 en 2021.

Uit de ondertekende de-minimisverklaringen:

Bovenstaande is in het licht van de vele Berden bv’s natuurlijk niet alleen interessant, maar ook erg belangrijk. Welke (financiële) belangen zijn of waren er onderling? En maken of hebben dezelfde bestuurders deel uitgemaakt van dezelfde bv’s? Welke bestuurder heeft namens welke bv telkens onderhandeld met de gemeente Venlo? En onder steun valt niet alleen subsidie, maar bijvoorbeeld ook een lening of een garantie. Of een ruil met gesloten beurs.

Grondruil
De gemeente Venlo is op 13 april 2005 een grondruil met Berden overeengekomen, als onderdeel van een vastgoedaankoop. De grondruil heeft betrekking op de compensatie voor 10 parkeerplaatsen van Berden op de Carleysplaats. De helft van die parkeerplaatsen verkrijgt Berden d.m.v. het gemeentelijk perceel hoek Maasbreesestraat / Baarlosestraat. Dit perceel heeft echter de bestemming wonen. Het perceel is onverhard en, buiten parkeren, al tientallen jaren onbenut.

In 2012 en 2019 wordt deze overeenkomst aangepast. De ontwikkelingen gaan immers niet volgens planning en duren alsmaar voort.

Overeenkomst grondruil met nabetaling 13 april 2005
1^ste aanvullende overeenkomst 12 november 2012
2^de aanvullende overeenkomst 10 oktober 2019

In 2014 worden de parkeerplaatsen getaxeerd op € 49.106,-. In 2017 wordt Arcadis om een nieuwe taxatie verzocht. In de taxatie vermeld Arcadis weer het drempelbedrag van € 200.000,- inzake staatssteun. Tonnaer wordt ingehuurd voor de noodzakelijke herziening van het bestemmingsplan.

Arcadis taxeert de parkeerplaatsen op de Carleysplaats nu op € 30.000,- en op de hoek Maasbreesestraat / Baarlosestraat op € 39.000,-. Opvallend: het betreft onverhard terrein maar de taxatie gaat uit van een verhard parkeerterrein. De taxatie is dus gebaseerd op de situatie na inrichting van het parkeerterrein door de gemeente Venlo.

Vanwege de nieuwe taxatie is de eerdere de-minimisverklaring achterhaald en dient een nieuwe te worden ondertekend.

Het opportunisme vanuit Berden om links- of rechtsom voordeel te halen bij de gemeente Venlo wordt duidelijk uit een verslag uit 2014. De wijze waarop Berden meerdere rechtspersonen aandraagt waaruit de gemeente Venlo kan kiezen, heeft alle schijn van cherrypicking, waarbij zich ook nog eens de mogelijkheid voor kan doen dat buiten het zicht van de subsidiërende en toezichthoudende partij met belangen en bestuurders wordt geschoven.

Verslag vergadering Bijpraatmoment Centrumplan Blerick d.d. 25 juni 2014:

Binnen vier jaar stijgt de waarde van de 10 parkeerplaatsen dus met bijna € 20.000,-. Uit geen enkel document blijkt dat na 2017 nog een nieuwe taxatie is verricht. Dat is uitermate vreemd en zou gezien de verstreken periode logisch moeten zijn. De provinciale subsidie werd namelijk in 2021, vier jaar na de laatste taxatie door de gemeente Venlo middels beschikking aan Somnus Venlo BV en aan G. Berden doorgezet.

De taxatie uit 2017 maakt deel uit van de berekening aan Somnus Venlo BV. Een nieuwe taxatie zou ongetwijfeld tot een nog hogere waarde hebben geleid. Van een marktconforme waarde is dus geen sprake. Heeft de gemeente Venlo hier onzorgvuldig gehandeld en Somnus Venlo BV daarmee financieel bevoordeeld? Het aantal getaxeerde parkeerplaatsen steeg ook van 10 naar 11 vanwege de grootte van het perceel hoek Maasbreesestraat / Baarlosestraat.



Deze € 74.625 wordt (afgerond naar € 75.000,-) uiteindelijk ook gehanteerd in de 2^de aanvullende overeenkomst op de overeenkomst van grondruil van 13 april 2005, getekend op 10 oktober 2019. Daarbij zijn drie partijen vanuit Berden betrokken: Somnus Venlo BV, Berdenmeubelen BV en een privépersoon, verder genoemd ‘Berden’. Alle drie zijn ‘koper.’

Correspondentie Boels Zanders
In de correspondentie tussen advocaat Boels Zanders en de gemeente Venlo wordt in april en mei 2019, een half jaar voor ondertekening van de 2^de aanvullende overeenkomst, Mosella bv meerdere keren genoemd als initiatiefnemer en beoogd subsidieontvanger van parkeerterrein Gommans, naast een privépersoon genoemd Berden. Mosella bv wordt ook in de discussie over het mogelijk exploiteren van het parkeerterrein en het afsluiten met een slagboom specifiek benoemd.

De Realisatieovereenkomst herontwikkeling Centrumplan Blerick 12 november 2014 heeft de gemeente Venlo echter met Somnus Venlo bv gesloten. Somnus Venlo bv heeft ook als enige de de-minimisverklaringen 2014, 2019 en 2021 ondertekend.

We zagen eerder dat Mosella bv een van de rechtspersonen is uit de ‘Berden’ stal en zich richt op de exploitatie van onroerend goed. Mosella bv was ook opdrachtgever voor de bouw van Residence Belle Vue aan de Pontanusstraat. De omgevingsvergunning voor Residence Belle Vue werd in 2017 door G. Berden namens Mosella bv ingediend. Volgens het kadaster was G. Berden in 2022 deeleigenaar van drie percelen op het parkeerterrein Gommans. Mosella bv komt daar als (deel)eigenaar niet voor.

Zijn tijdens onderhandelingen met de gemeente Venlo percelen van parkeerterrein Gommans onderling verkocht om het doorzetten van de provinciale subsidie niet te hinderen? Dat er onderlinge belangen spelen en bemoeienis plaatsvond is evident.

In een Memo Staatssteun van Boels Zanders van 10 mei 2019, gericht aan de gemeente Venlo,  worden alle afspraken m.b.t. de subsidie nog eens op een rijtje gezet. Alleen Somnus Venlo bv en een ‘natuurlijk persoon’ worden nu nog genoemd.

Opmerkelijk: onder punt 8 stelt advocaat Boels Zanders dat Somnus Venlo bv buiten de overeenkomst met de gemeente Venlo ‘tevens’ andere diensten betreffende parkeren verricht voor de gemeente Venlo, tegen betaling. Welke diensten dit precies zijn, hoeveel de gemeente Venlo daarvoor betaald of op een andere manier vergoed, blijft onbekend. Of deze diensten losstaan van de subsidie blijft ook onduidelijk. Korte tijd later is de verdeling van de subsidie aan Berden alweer gewijzigd, althans, dat is de opzet.

Verslag vergadering Doorleggen provinciale subsidie Centrumplan Blerick d.d. 17 juni 2019:

En het wijzigen gaat nog even door. Vanwege de eerdere grondruil en het getaxeerde bedrag uit 2017, dient rekening te worden gehouden met het de-minimisplafond van € 200.000,-. De subsidie voor Somnus Venlo bv moet omlaag, en de subsidie voor de ‘natuurlijke persoon’ Berden moet omhoog, zelfs ver boven het de-minimisplafond. Men heeft het over een bedrag van € 40.000,-. Er wordt driftig gezocht naar een ’alternatieve’ oplossing. Expliciet wordt gesteld dat beide partijen géén deel uitmaken van ‘dezelfde onderneming/groep.’

Vertrouwelijke e-mail van advocaat Boels Zanders aan gemeente Venlo, Antares en Berden d.d. 5 juli 2019:

Definitieve verdeling
Op 15 april 2021 diende G. Berden bij de gemeente Venlo een subsidieaanvraag in voor € 240.000,-. Deze ging vergezeld van de volgende uitdrukkelijke verklaring:

Een dag later op 16 april 2021 wordt een aparte verklaring inzake uitkering de-minimissteun door Somnus Venlo bv én G. Berden ondertekend, met daarin opgenomen:

Deze definitieve verdeling van de ‘Berden’ subsidie wordt vastgelegd in de ‘Overeenkomst tot gewijzigde uitvoering Realisatieovereenkomst herontwikkeling Centrum Blerick, Locatie Laurentiusplein-Maasbreesestraat en Nadere uitwerking inzet subsidie’ ondertekend op 4 juni 2021. Daarmee is de verdeling definitief. Het doorzetten dient nog te gebeuren middels beschikkingen.

Beschikkingen
Op 1 juli 2021 worden de beschikkingen door de gemeente Venlo aan beide partijen verstuurd. Daarmee wordt de provinciale subsidie formeel doorgezet. G. Berden, deeleigenaar van drie percelen van parkeerterrein Gommans ontvangt € 240.000,- verhoogd met rente vanaf 1 januari 2018. Somnus Venlo bv, deeleigenaar van vier percelen van parkeerterrein Gommans ontvangt € 125.000,- verhoogd met rente vanaf 1 januari 2018. Zes weken later dient het beroep van omwonenden om de bouw nog tegen te houden.

Afwijking
Het parkeerterrein is een voorziening voor openbaar nut. Er is geen sprake van een commerciële exploitatie of economische activiteit. Dat was de opzet om überhaupt de provinciale subsidie te kunnen doorzetten: namelijk compensatie voor onrendabele kosten. In de beschikking van het college van B&W aan G. Berden is deze opzet nu geheel losgelaten. Er is namelijk een afwijkende bijzondere voorwaarde opgenomen. In de voorwaarden voor Somnus Venlo BV is deze niet opgenomen.

G. Berden werd steeds als natuurlijk persoon gekwalificeerd die ‘niet aan het economisch verkeer deelneemt als eenmanszaak en (dus) geen “eenheid (is) die een economische activiteit uitoefent” op een markt.’ Met deze afwijkende voorwaarde kan G. Berden na twee jaar het parkeerterrein commercieel gaan exploiteren en zijn onrendabele investeringen bovenop de ontvangen subsidie gaan terugverdienen. Van openbaar nut, gratis toegankelijk voor eenieder, en geen economische activiteit, is dan geen sprake meer. Van een natuurlijk persoon evenmin. Is dit niet een geval van dubbel vangen? Daarbij kunnen de percelen van G. Berden ook weer worden doorverkocht, al dan niet aan (rechts)personen binnen de Berden-stal. Enig juridische grondslag voor deze afwijking ontbreekt ook.

Somnus Venlo bv
Deeleigenaar van vier percelen van het parkeerterrein Gommans. Enig aandeelhouder van Somnus Venlo bv is de Stichting Administratiekantoor van Aandelen Berden Groep, ingeschreven op Pontanusstraat 30 te Blerick. Deze stichting heeft nog een twintigtal andere ‘Berden’-deelnemingen.

Algemeen directeur van Somnus Venlo BV sinds 1995 is J. Berden, broer van G. Berden. Daarnaast zijn in 2021 twee bestuurders benoemd, beide zonen van J. Berden, J. en P. Berden, die beiden weer (deel)eigenaar van en bestuurder zijn bij meerdere andere ‘Berden’ bv’s’.

G. Berden
Deeleigenaar van drie percelen van het parkeerterrein Gommans, waarvan twee met Somnus Venlo BV en één met de gemeente Venlo. Opmerkelijk: het gedeelde perceel met de gemeente Venlo is slechts 12 m² met koopjaar 2021. G. Berden handelt als privé persoon.

Eigenaren parkeerterrein Gommans – Kadaster augustus 2022
Perceel Venlo M 3243 Maasbreesestraat 15 Grootte 203 m²
Eigenaar Somnus Venlo BV - Aandeel 733/1000
Eigenaar Berden Beheer BV - Aandeel 267/1000
Koopjaar 2010

Perceel Venlo M 8337 Grootte 312 m²
Eigenaar Berden Beheer BV
Koopjaar 2020

Perceel Venlo M 8346 Maasbreesestraat 19 Grootte 2.168 m²
Eigenaar Somnus Venlo BV - Aandeel 733/1000
Eigenaar Berden beheer BV - Aandeel 267/1000

Perceel Venlo M 8454 Maasbreesestraat 11 Grootte 12 m²
Eigenaar Gemeente Venlo - Aandeel ½
Eigenaar G. Berden - Aandeel ½
Koopjaar 2021

Perceel Venlo M 8455 Maasbreesestraat 11 Grootte 263 m²
Eigenaar Somnus Venlo BV - Aandeel 733/1000
Eigenaar G. Berden - Aandeel 267/1000

Perceel Venlo M 8495 Grootte 11 m²
Eigenaar Somnus Venlo BV - Aandeel 733/1000
Eigenaar G. Berden - Aandeel 267/1000

Perceel Venlo M 8497 Grootte 609 m²
Eigenaar Berden Beheer BV

Perceel Venlo M 8636 Grootte 603 m²
Eigenaar Stichting Antares Woonservice

Verdere verleende subsidies
Uit de door de gemeente Venlo verstrekte documenten blijkt dat in 2010 al een subsidie aan Berden is verleend inzake Centrumplan Blerick. Om welk bedrag het gaat is onbekend. Om welke BV het precies gaat is ook onbekend.

Verslag bijpraatmoment Centrumplan Blerick d.d. 8 september 2010:


Gemeente Heerlen
De gemeente Heerlen verstrekte in 2018 een voorschot van € 50.000,- subsidie aan A. Schunck bv. De eindverantwoording vond plaats in 2022. We zagen eerder dat de Stichting Administratiekantoor van aandelen Berden Groep enig eigenaar is van Somnus Venlo bv. Dezelfde stichting is deeleigenaar van A. Schunck bv. Somnus Venlo bv stond t/m midden 2019 ingeschreven op hetzelfde adres in Heerlen als A. Schunck bv, en trad op 9 juli 2019 aan als bestuurder.

Collegebesluit gemeente Heerlen van 23 maart 2018:

Collegevoorstel gemeente Heerlen van 4 december 2017:


RvO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
Somnus Venlo BV diende op 11 oktober 2021 een verzoek in bij de RvO inzake Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie. Somnus Venlo BV gebruikte daarvoor het adres in Heerlen dat in dat volgens de KvK juist in 2019 werd gewijzigd naar Laurentiusplein 3 te Blerick. De aanvraag is voor een productie-installatie categorie Zon op het adres Laurentiusstraat 3. De subsidie wordt uitgekeerd in de vorm van een vergoeding per geproduceerde MWh. met een looptijd van 15 jaar. De startdatum is 1 oktober 2022. Maximale subsidie: € 313.921,-. Daarvan uitgaand is dat gemiddeld ruim € 20.000,- per jaar.

Somnus Venlo BV wordt in de beschikking gewezen op het verder ontvangen van overheidssteun:

Ook de volgende Berden gelieerde bv’s vroegen subsidie aan bij de RvO:

Berden-Pot Interieur bv in 2018: € 247.195,-. Gerealiseerd.
Berdenmeubelen bv in 2018: € 175.047,-. Gerealiseerd.
Berden-Pot Beheer bv in Axel in 2021: € 235.319,-. Nog te realiseren.

De Stichting Administratiekantoor van Aandelen Berden Groep heeft ook in deze drie bv’s een aandeel. A. Schunck bv werd per 1 mei 2019 weer bestuurder bij Berden-Pot Beheer bv.

Deel IV
In het volgende artikel gaan we verder waar we eigenlijk waren gebleven: de alsmaar voortdurende wijzigingsverzoeken. Dan kunt u ook lezen hoe een persoonlijk en politiek contact door Berden zakelijk wordt ingezet om de subsidie toch veilig te stellen.

Na publicatie van het eerste deel heeft u uit de lokale media kunnen vernemen dat de rechter op 26 juni jl. oordeelde dat Fooddrôme geen achterstallige huur aan de gemeente Venlo hoefde te betalen. Het zou gaan om een bedrag van € 133.572,83, inclusief rente en kosten.

De gemeente verhuurde vanaf 2016 Mgr. Nolensplein 54 aan Fooddrôme. Vanaf 2017 werd ook Mgr. Nolenpslein 53 verhuurd. Beide panden werden met 13 boven Mgr. Nolensplein 54 gelegen appartementen begin 2021 aan Fooddrôme verkocht.

De gemeente kwam er in 2022 achter dat de afgesproken jaarlijkse huurverhogingen voor Mgr. Nolensplein 54 vanaf 2017 niet waren mee berekend in verstuurde facturen. Voor Mgr. Nolensplein 53 werd vreemd genoeg geen jaarlijkse huurverhoging overeengekomen, enkel een indexatie vanaf 1 januari 2016.

De rechter oordeelde ook dat een nog door Fooddrôme in te dienen verzoek voor huurprijsvermindering i.v.m. corona daarmee van tafel was. De gemeente Venlo huurde voor deze rechtszaak een advocaat van AKD in.

Exit BB
Begin augustus maakte Beej Benders bekend per 24 augustus 2024 de vestiging aan het Mgr. Nolensplein 54 te sluiten. Sindsdien is het vastgoed informeel aan diverse partijen te koop aangeboden. Ook de keuken op Mgr. Nolensplein 53 heeft inmiddels de activiteiten beëindigd. Naar verluidt is de productie overgeheveld naar een andere ondernemer op een andere locatie, buiten Venlo.

Bijkomend nadeel sinds de sluiting van Mgr. Nolensplein 54: de voetgangersdoorgang die speciaal door de gemeente Venlo vanuit de achterliggende parkeergarage Blok van Gendt via Beej Benders naar het Nolensplein werd geconstrueerd, is sindsdien gesloten.

VT blikt, na de mislukte poging in de Villa Flora, terug op het vestigen van Fooddrôme / Beej Benders aan het Nolensplein 53 en 54, de verschillende opeenvolgende deals en afwijkingen van wet- en regelgeving die dat mogelijk maakten.

De Venlose deal
Op 4 december 2015 werd in een gezamenlijke persverklaring van de gemeente Venlo en Beej Benders de vestiging van ‘foodmarkt’ Beej Benders aan het Monseigneur Nolensplein 54 aangekondigd. Openingsdatum ergens eind 2016. Portefeuillehouders waren Jos Teeuwen (CDA) en Stephan Satijn (VVD). Bestuurlijk werd op 5 oktober 2015 overeenstemming bereikt. In het collegebesluit van 20 oktober 2015 wordt vermeld dat initiatiefnemer ‘de heer Benders’ zich in oktober 2014 met interesse voor Mgr. Nolensplein 54 bij de gemeente Venlo meldde.


In juli 2014 hadden zich echter al meerdere andere geïnteresseerden gemeld voor hetzelfde pand, waarbij een geïnteresseerde ook na rappel geen reactie van de gemeente Venlo ontving. Fooddrôme / Beej Benders kwam pas maanden later in beeld. In 2016 werd na een interne en externe melding over misstanden in Q4 in opdracht van het college van B&W een onderzoek ingesteld door EY. Deel van de externe melding betrof de vestiging van Beej Benders. Dat werd slechts summier onderzocht. EY kon niet herleiden wanneer het eerste contact tussen Fooddrôme / Beej Benders en de gemeente Venlo was geweest. Enkel een vermelding in notulen van 10 november 2014 werd gevonden. E-mails of eerdere en andere documenten waren volgens EY niet beschikbaar. Die kwamen na bezwaar bij een al lopend Wob-verzoek wel boven water en gingen terug tot 7 oktober 2014. Toen was het onderzoek van EY echter al afgerond. Het ‘feitenrelaas’ van EY bleek daarmee aantoonbaar incompleet.


RIB 2015 / 134 d.d. collegevergadering 20 oktober 2015 (dagtekening 4 december 2015):


De oplopende huurbedragen werden opgenomen in de huurovereenkomst van 2015. Namens de gemeente Venlo ondertekende burgemeester Antoin Scholten. Vanaf het 2^de jaar zou indexering plaatsvinden. Ook opgenomen in de overeenkomst: de huurder heeft ‘right of first refusal’. D.w.z. dat wanneer een koper zich aandient voor Mgr. Nolensplein 53, 54 en de bovengelegen 13 appartementen, het gehele complex eerst aan de huurder zal worden aangeboden voor een al overeengekomen vaste prijs k.k., met een bedenktijd van 2 maanden. De vastgestelde koopsom zou gelden tot 31 december 2015 en gedurende de eerste huurperiode van 5 jaar jaarlijks worden geïndexeerd. Fooddrôme beoogde namelijk de al jarenlang anti-kraak bewoonde 13 appartementen te verwerven als huisvesting voor studenten. Het geheel onder de noemer Fooddrôme Campus. Eerder werd door Fooddrôme bij de gemeente Venlo aangedrongen op uitkoop van het 14^de appartement dat als enige nog in privébezit was. Dat zou nooit gebeuren.


Huurovereenkomst Mgr. Nolensplein 54 ondertekend d.d. 14 en 21 oktober 2015:


En daar ging het mis. De facturen voor de huur van Mgr. Nolensplein 54 werden vanaf 2017, het 2^de jaar, telkens berekend op basis van het jaarlijkse huurbedrag van het 1^ste jaar. De overeengekomen oplopende huur werd simpelweg terzijde geschoven of vergeten. Hoe dit kon gebeuren is een raadsel, aangezien de huurovereenkomst voor geen enkele andere uitleg vatbaar is en eenduidig is opgenomen in de overeenkomst.

Factuur 1 maart 2017:

Factuur 1 maart 2018:


Buiten de huur van Mgr. Nolensplein 54 moest er een vergunning komen en worden betaald voor een terras voor de geplande horeca en uitstalling voor de winkel. De afgesproken prijzen liepen daarvoor jaarlijks op in een ‘groeiconstructie’ waardoor pas na 5 jaar het volledige tarief zou worden betaald. Benders probeerde flink af te dingen en haalde daarbij vergelijkingen aan met gemaakte afspraken bij Villa Flora.

Brief Fooddrôme / Beej Benders aan gemeente Venlo d.d. 19 februari 2015:

Brief college van B&W aan Fooddrôme d.d. 30 juni 2015 dagtekening 3 juli 2015:

Brief Fooddrôme aan gemeente Venlo d.d. 8 juli 2015:

Huurovereenkomst Mgr. Nolensplein 54 ondertekend d.d. 14 en 21 oktober 2015:

Huur Mgr. Nolensplein 53
De huur voor Mgr. Nolensplein 53 werd ook eind 2015 vastgesteld, hoewel deze pas op 1 mei 2017 zou ingaan. Deze werd i.t.t. Mgr. Nolensplein 54, met het terras en de uitstallingen, niet jaarlijks verhoogd maar enkel jaarlijks geïndexeerd vanaf 1 januari 2016. Verder was er sprake van een huurvrije periode van 9 maanden. Pas na de eerste 5 jaar zou bij een ‘right of first refusal’ en verlenging van de overeenkomst een hertaxatie voor een nieuwe huurprijs plaatsvinden.

Huurovereenkomst Mgr. Nolensplein 54 ondertekend d.d. 14 en 21 oktober 2015:

Huuraanbieding Mgr. Nolensplein 53 ondertekend d.d. 9 en 25 oktober 2016:

De rechtbank Limburg merkte dit verschil in huurovereenkomsten ook op en vermeldde dit in de uitspraak van 26 juni 2024:

De definitieve huurovereenkomst voor Mgr. Nolensplein 53 werd ruim een jaar na vaststelling van de overeengekomen huur op 31 oktober en 2 november 2016 ondertekend. Aangehecht was een lijst met door de gemeente Venlo uit te voeren werkzaamheden i.v.m. ‘achterstallig onderhoud.’

Staatssteun en de-minimis
De verschillende overeengekomen m2 prijzen leidden tot de ambtelijke constatering dat er i.v.m. de overeengekomen huurkorting sprake was van staatssteun en een minimisverklaring diende te worden ondertekend.

Email projectleider gemeente Venlo aan Fooddrôme d.d. 11 februari 2015:

Brief Fooddrôme aan gemeente Venlo d.d. 19 februari 2015:

In enkele jaren tijd ontving initiatiefnemer G. Benders via verschillende rechtspersonen meerdere keren (mogelijke) staatssteun, zowel vanuit de gemeente Venlo als de provincie Limburg. Zo ontving Toti BV in 2013, nog voor de geplande vestiging van Fooddrôme in Villa Flora in 2014, een gemeentelijke krediet van € 247.500,- en een bijdrage van € 175.000,- voor de Plus-supermarkt in de Vossener. Zowel subsidies als leningen en garanties kunnen worden beschouwd als staatssteun.

In de-minimisverordening van de Europese Commissie zijn bedragen opgenomen waarbij steunmaatregelen tot een bepaalde drempel geoorloofd zijn. Per onderneming was dat over een periode van drie belastingjaren € 200.00,-. Vanaf 1 januari 2024 is dat verhoogd naar € 300.000,-. De onderneming dient daarvoor een verklaring te ondertekenen zodat de te ontvangen steun is vrijgesteld van de verplichting deze vooraf bij de Europese Commissie te melden voor goedkeuring. Staatssteun dient cumulatief te worden berekend, inclusief rechtspersonen die een band met elkaar hebben. Deze kunnen namelijk als één onderneming worden beschouwd en mogen dus maar eenmaal worden gesteund met bedragen van maximaal het drempelbedrag. Het de-minimisplafond geldt per zelfstandige onderneming.

Plus supermarkt Vossener
In 2013 verzocht het college aan de raad een krediet van € 422.500,- “…benodigd voor het doen van investeringen, verband houdend met het verlenen van medewerking aan de exploitatie en (her)ontwikkeling van gronden en openbare ruimte in het centrum van de wijk Vossener. Dit in verband met het initiatief voor de bouw van een supermarkt aan de Vossenerlaan…” Het collegebesluit om medewerking te verlenen aan dit initiatief dateerde al uit 2012. De gemeentelijke opstallen Vossenerlaan 78 en 80 werden toen aan de initiatiefnemer verkocht.

Raadsvoorstel kredietaanvraag gebiedsontwikkeling Vossenerlaan inclusief supermarkt d.d. 19 maart 2013:


De € 175.000,- werd o.a. gebruikt voor de aanleg van parkeerplaatsen rondom de supermarkt. Meerdere Blerickse ondernemers verweten de gemeente dat op oneigenlijke wijze medewerking werd verleend aan de totstandkoming van de vestiging en probeerden in 2014 tevergeefs de opening te voorkomen door naar de rechter te stappen. Portefeuillehouder van dit al was Stephan Satijn, die een speech gaf tijdens de opening en ook betrokken was bij de vestiging van Beej Benders aan het Mgr. Nolensplein 54.

Indirecte provinciale subsidie
Eind 2013 ontving de Limburgse Land en Tuinbouwbond (LLTB) subsidie waar ook Fooddrôme van profiteerde. Daarbij werd meermaals afgeweken van geldende regelgeving:

SAS-2013-02050
Duurzame verdienmodellen agrosector-Fooddrome
Limburgse Land- en Tuinbouwbond 26-11-2013 € 14.625
Inrichting landelijk gebied Limburg

Subsidiebeschikking GS Limburg Duurzame verdienmodellen agrosector-Fooddrôme d.d. 26 november 2013:

Welke persoon of welk bureau hiervoor werd ingehuurd en wat het onderzoek of advies uiteindelijk heeft opgeleverd blijft onbekend.

Toti BV en Foodrôme BV zijn beide dochterondernemingen van Gepé BV dat sinds 2011 bestuurder is. Gépe BV vertegenwoordigde Fooddrôme BV bij de ondertekening van de huurovereenkomst. Gépe BV werd weer vertegenwoordigd door bestuurder Roni Beheer BV, welke weer werd vertegenwoordigd door bestuurder G. Benders.

Concernrelaties

• Stichting Administratiekantoor Gepé
  • Gepé B.V.
    • Maté B.V.
      • Benders Supermarkt B.V.
    • Toti B.V.
      • Jomi B.V.
    • Fooddrôme B.V.
    • Zellie B.V.

Villa Flora
U las eerder over de mislukte poging om het project Fooddrôme in 2014 te laten landen in Villa Flora. Ook daar was sprake van mogelijke staatssteun. De totale kosten voor de provincie bedroegen € 3,7 miljoen, waarvan € 2 miljoen aan investeringen, € 0,25 miljoen aan subsidie en € 1,45 miljoen om eventuele exploitatiekosten af te dekken. Daarnaast zou Fooddrrôme nog een lening van € 1 miljoen uit het Innovatiefonds ontvangen. De kosten voor de door Fooddrôme verlangde tussenvloer bedroeg € 700.000,- en werd betaald door de provincie en de deelnemende gemeenten.

Nota voor GS inzake besluit Fooddrôme d.d. 14 februari 2014:

Bijlage 2 – Juridische risico’s


Horecavergunning Mgr. Nolensplein 54
Eind 2016 werden in afwijking van de beleidsregels Horeca Aangewezen gebieden (Q4) een exploitatie-, drank- en horecavergunning voor Mgr. Nolensplein 54 verleend. Burgemeester Antoin Scholten maakte daarbij gebruik van zijn bevoegheid. In de wijk Q4 was namelijk vanwege de langjarige problematiek geen nieuwe horeca toegestaan. De vergunningen werden opvallend genoeg niet zoals gebruikelijk door de gemeente gepubliceerd.

Voorstel burgemeester d.d. 19 april 2016:

Tegen de vergunningen werden door een ondernemer en omwonende buiten de wettelijke termijn bezwaren ingediend vanwege het in strijd zijn met het bestemmingsplan. Het feit dat de vergunningen niet zoals gebruikelijk waren gepubliceerd en belanghebbenden daar dus niet tijdig kennis van hadden kunnen nemen, leidde ertoe dat de bezwaren wel ontvankelijk werden verklaard en in behandeling werden genomen. In besluit werden ze uiteindelijk ongegrond verklaard, evenals na beroep en hoger beroep.

Meldingen en onderzoeken
De Venlose deal aan het Mgr. Nolensplein maakte deel uit van een zeer omvangrijk dossier aan intern en extern gemelde misstanden m.b.t. de wijk Q4 begin 2016. Die werden wat betreft Beej Benders zo goed als geheel door de betrokken topambtenaren van de gemeente Venlo genegeerd en niet meegenomen in het onderzoek verricht door het ingehuurde EY, ondanks bezwaren van de externe melder. De melding betrof met name de aanloop naar de huur / koop van de panden, de niet marktconforme huurprijs (aantoonbaar de laagste per m2 aan het Mgr. Nolensplein) en de door de gemeente Venlo voor rekening genomen kosten van achterstallig onderhoud voor beide panden. Het enige dat EY summier onderzocht was de aanloop naar de huur / koopovereenkomst van Mgr. Nolensplein 54, c.q. de interesse vanuit potentiële huurders en het tijdsverloop daarvan. Dit i.v.m. mogelijke voorkennis / bevoordeling en belangenverstrengeling.

Tijdens het onderzoek kwam middels gesprekken met de onderzoekers en een Wob-verzoek meer informatie aan het licht m.b.t. deze en andere meldingen, die echter verder niet werd onderzocht en ook niet werd meegenomen in het uiteindelijke rapport, ondanks aandringen van de interne en externe melder. Als gevolg hiervan weigerde de externe melder verdere medewerking aan het onderzoek.

Kort voor afloop van het EY-onderzoek werden door de SP vragen gesteld, o.a. over de berekening van de oplopende huur per m2 en de gemeentelijke bijdrage voor achterstallig onderhoud. De Limburger bestede er 16 augustus 2016 aandacht aan. In Venlo was de kwestie zo gevoelig dat de SP niet eens de naam van de betrokken ondernemer en het bedrijf durfde te benoemen. Een teken aan de wand.

Het college antwoordde op de vragen van fractievoorzitter Ton Heerschop dat Benders niet werd bevoordeeld. Heerschop vond dat zijn vragen niet serieus werden beantwoord en voelde zich geschoffeerd. Hij zou erover in gesprek gaan met de burgemeester en verklaarde in De Limburger van 8 september 2016 dat hij belemmert werd in zijn controlerende taak als raadslid.

Antwoorden college van B&W d.d. 30 augustus 2016, verzonden 6 september 2016:


Het college loog keihard bij monde van burgemeester Antoin Scholten. Een week na verzending van de antwoorden zouden de 3 (onvolledige) rapporten van EY over de gemelde misstanden in Q4 verschijnen.

Diverse procedures om documenten boven water te krijgen liepen tot in 2018, ook gedurende het raadsonderzoek Q4 verricht door Lysias Consulting, dat in oktober 2017 werd afgerond. Het daaruit voorvloeiende rapport leunde zwaar op het eerdere onderzoek van EY. Er werd verder niet specifiek op Fooddrôme / Beej Benders (e.a.) ingegaan, ondanks inmiddels beschikbare aanvullende informatie.

Achterstallig onderhoud
Het college van B&W spande zich in om het Beej Benders naar de zin te maken. Kosten noch moeite werden gespaard. Beide panden werden grondig onder handen genomen. Hoewel beide panden casco werden opgeleverd en verhuurd en Beej Benders voor de inrichting verantwoordelijk was, werd het dak van Mgr. Nolensplein 54 compleet vernieuwd, en de pui van Mgr. Nolensplein 53 geheel vervangen, buiten de al niet marktconforme huur. De gemeente werd alsmaar op kosten gejaagd, ook voor zaken die buiten achterstallig onderhoud vielen.

Vóór ondertekening van de huurovereenkomst werd in juli 2015 alleen voor Mgr. Nolesplein 54 een elementenraming opgesteld door bouwbedrijf Den Dekker uit Den Haag. Die werd als bijlage bij de huurovereenkomst gevoegd. Geschatte kosten: ruim 5 ton exclusief BTW. Den Dekker voerde de opdracht niet uit, die kwam uiteindelijk via een meervoudig onderhandse aanbesteding bij Jongen Venlo BV terecht.

Kosten ‘achterstallig onderhoud’ Mgr. Nolensplein 54 d.d. 26 februari 2016: € 273.681,91 exclusief BTW:


Kosten ‘achterstallig onderhoud’ Mgr. Nolensplein 53 d.d. 13 maart 2017: € 115.904,97 exclusief BTW:



Samen goed voor bijna 4 ton exclusief BTW. Bij het aangaan van de huurovereenkomst voor Mgr. Nolensplein 53 werden zelfs binnen het college twijfels geuit over deze gang van zaken. Een taxatierapport bleek niet voorhanden, en er werd getwijfeld in hoeverre het vervangen van de pui wel viel onder achterstallig onderhoud. Dit werd vastgelegd in de niet openbare agenda van B&W: REPMA Reg. Nr. 1041659. De pui werd uiteindelijk niet alleen in dezelfde stijl als Mgr. Nolensplein 54 geheel vervangen, maar de voorgevel ook in oude luister hersteld en volledig gerenoveerd. Ook de achtergevel en het gehele dak werden onder handen genomen. Uit een later vrijgegeven interne e-mail blijkt dat de werkzaamheden in overleg met Benders ‘bestuurlijk' waren 'geregeld.’


Email Technisch specialist aan projectleider gemeente Venlo d.d. 13 september 2016:


Subsidies
In september 2016, nog voor de opening van Beej Benders, werd nog eens € 30.000,- subsidie van de provincie Limburg ontvangen. Resultaat was dat nu wel een de-minimisverklaring vanwege staatssteun moest worden ondertekend. In 2019 volgde een tweede kleinere subsidie.

SAS-2016-02799
Beej Benders Fooddrome B.V.
5-9-2016 € 30.000
Bevordering van de economie en concurrentiekracht

SAS-2018-06109
Beej Benders Fooddrome B.V.
15-3-2019 € 1.875
Stimuleren investeren in de toekomst door toeristische ondernemers

Doorgang parkeergarage Blok van Gendt
De gehele vers gekozen raad werd in juli 2018 over de alsmaar oplopende gemeentelijke kosten t.b.v. Fooddrôme / Beej Benders door de in 2017 ontslagen klokkenluider - de interne melder - geïnformeerd. Daarbij werden de rekeningen meegestuurd. Ook de interne e-mail uit 2016 waaruit bleek dat dit ‘bestuurlijk in overleg met Benders was bepaald’ ontvingen de raadsleden.

E-mail aan raadsleden EENLokaal d.d. 17 juli 2018:

‘Geleidelijk aan dringt zich het beeld op dat het huidige college op een aantal dossiers precies dezelfde weg aan het bewandelen is als het vorige; geen voorgaande dossierkennis, niet communicerend met belanghebbenden en derden, en geheel en al hun oren laten hangen naar topambtenaren en een bestuurder die juist verantwoordelijk zijn voor de puinhoop van de laatste jaren. De kostbare onderzoeken en conclusies van de laatste jaren lijken grotendeels snel vergeten. Vele misstanden zijn aangekaart en dossiers overhandigd tijdens o.a. het raadsonderzoek Q4, doch waar helaas niets mee is ondernomen. De vraag is of het huidige college deze nog oppakt en tot een goed einde brengt.’

Ook de nog te bouwen parkeergarage Blok van Gendt aan de achterzijde van Beej Benders werd onder de aandacht gebracht. Een in- en uitgang voor voetgangers was aan de achterzijde van Mgr. Nolensplein 53 al voorhanden en werd in eerste instantie ook als zodanig meegenomen in de plannen. De gemeente Venlo en Benders stuurden echter aan op een voetgangersverbinding die via Mgr. Nolensplein 53 werd omgeleid naar Mgr. Nolensplein 54 en via de kassa’s van Beej Benders naar de markt en het winkelgebied aan het Mgr. Nolensplein. In de gehele voorbereidingsfase werd geen enkele ondernemer aan het Mgr. Nolensplein geïnformeerd noch uitgenodigd bij voorlichtingsbijeenkomsten.

Ontwikkelopgave locatie Blok van Gendt, versie 6 juli 2018:

E-mail aan raadsleden EENLokaal d.d. 17 juli 2018:

‘Wat betreft de aanbesteding parkeergarage Blok van Gendt is de volledige draai van de verantwoordelijk wethouder binnen een week (collegebesluit aanbesteding 10 juli jl.) opmerkelijk, gezien het standpunt bij Omroep Venlo van 4 juli jl:

Pollux zegt te gaan kijken naar de bezwaren. 'Dat was een opmerking waar we serieus naar gaan kijken. We zijn er voor alle ondernemers, niet om één ondernemer te bevoordelen. Dus we gaan kijken bij de aanbesteding of de ontsluiting op een andere manier kan.'

In de Ontwikkelopgave Blok van Gendt wordt Beej Benders als enige ondernemer prominent in beeld gebracht en benoemd, evenals de voetgangersverbinding via Mgr. Nolensplein 53.’

Geen van de raadsleden reageerde op de e-mail. Ook niet de SP, die sinds mei deel uitmaakte van het nieuwe college in de persoon van wethouder Alexander Vervoort. Verdere coalitiepartijen: EENLokaal, PvdA, GroenLinks en 50PLUS. Het bleek niet het enige dossier waar voormalige kritische oppositiepartijen nu hun mond over hielden.

Omgevingsvergunning Mgr. Nolensplein 53
In 2020 werd een omgevingsvergunning voor Mgr. Nolensplein 53 afgegeven. Die vergunning was in strijd met het bestemmingsplan Q4 (industrie). Het ging hier om het vestigen van Auw Stoof uit Schimmert dat als ‘centrale keuken’ voor Beej Benders zou fungeren.

Tegen de omgevingsvergunning om de panden Mgr. Nolensplein 53 en 54 intern te veranderen t.b.v. de keuken en de voetgangersverbinding via Beej Benders, werden door 12 ondernemers gevestigd aan het Mgr. Nolensplein bezwaren ingediend. Die werden vreemd genoeg door het college niet-ontvankelijk verklaard.

Besluit op bezwaar d.d. 24 september 2020:

Eén ondernemer, tevens omwonende, liet het daar niet bij zitten en ging in beroep. De zitting zou in augustus 2021 plaatsvinden, maar werd door de rechtbank vanwege ´organisatorische redenen´ geannuleerd. De akte van levering voor het commerciële deel Mgr. Nolensplein 53 en 54 passeerde begin augustus 2021. Dat bleek kort daarna uit RIB 117, die het college pas een maand na het voorstel en 3 weken na het collegebesluit op 16 augustus 2021 naar de raad stuurde. De levering vond dus plaats terwijl het beroep tegen de afgegeven vergunning nog liep.

Rechtszitting
Op de zitting van 1 juni 2022 trad als gemachtigde van de gemeente Venlo een langdurig in dienst zijnde juridisch adviseur op. Deze fungeerde eerder ook als voorzitter van de commissie bezwaarschriften, waar hij aan bezwaarmaker letterlijk meedeelde dat het bezwaar niet-ontvankelijk zou worden verklaard.

De juridisch adviseur kreeg herhaaldelijk om zijn oren van de rechter. Immers was de grond en motivering voor niet-ontvankelijkheid volledig buiten het boekje. De rechtbank had ook een opname van de hoorzitting ontvangen. De juridisch adviseur stond na de aanhoudende kritiek van de rechter op, vertrok richting de uitgang, keek niet meer om en reageerde ook niet op de roepende rechter. Alle aanwezigen verbluft achterlatend. De juridisch adviseur kwam niet meer terug.

Tegen deze juridisch adviseur waren door diverse burgers al jarenlang klachten ingediend, overwegend met dezelfde strekking: vooringenomenheid, arrogant gedrag, en dubbele petten tijdens hoorzittingen. De klachten mochten telkens niet baten.

Op 11 juli 2022 werd het collegebesluit door de rechtbank Limburg op alle punten vernietigd. Tot de niet-ontvankelijkheid was ‘ten onrechte’ besloten. Het college toonde verder een gebrek aan motivering waarom de afgegeven vergunning niet in strijd zou zijn met het bestemmingsplan.

Om te illustreren hoe dit soort voorvallen ook door de rechtbank onder het tapijt worden geveegd: het gehele voorval werd niet opgenomen in het zittingsverslag. Betreffende juridisch adviseur werd 8 maanden later met vervoegd pensioen gestuurd.

Meulenkamp advocaten
Initiatiefnemer G. Benders huurde in het verleden bij meerdere rechtszaken dezelfde advocaat in als de gemeente Venlo: M. van Nisselroij van Meulenkamp advocaten uit Venlo. Zo trad zij bij een rechtszaak op als gemachtigde van Fooddrôme met de gemeente Venlo als verweerder. Meulenkamp advocaten is nog geen minuut lopen van Beej Benders waar meerdere medewerkers van het kantoor ook geregeld klant waren.

Verkoop
Mgr. Nolensplein 53, 54 en de erboven gelegen 13 appartementen aan de Parkstraat, werden op 27 februari 2021 voor een bedrag van € 3.673.000,- aan Fooddrôme verkocht. Van de 13 appartementen had Fooddrôme nooit gebruik gemaakt, aangezien deze jarenlang anti-kraak werden bewoond. In eerste instantie via de gemeente Venlo, en daarna via leegstandsbeheerder Camelot. Bij alle Wob-verzoeken weigerde het college in alle voorhanden zijnde rapporten de taxatiebedragen leesbaar te verstrekken.

RIB 117 / 2021 d.d. 19 juli, collegevergadering 27 juli 2021, verzonden 16 augustus 2021:


Controle en lerend vermogen
Is er iets geleerd van de onderzoeken in 2016 door EY, Necker van Naem en in 2017 door Lysias Consulting, en zijn de (afgezwakte) aanbevelingen en (incomplete) conclusies uit RIB 2016 / 146 Feitenrelaas Q4, omgezet in houding en handelen? Geheel niet, zo blijkt keer op keer. Venlo Transparant zou niet bestaan en een aantal nog zittende topambtenaren en bestuurders zouden allang onvrijwillig zijn vertrokken. Bij de gemeente Venlo is het geen kwestie van onkunde, maar van moedwillige onwil. Ook de SP deed hier als deel van het college tussen 2018 en 2022 aan mee, hoewel de aan het college gestelde vragen in 2016, kort voor publicatie van de rapporten EY, de vinger toch op de zere plek legde:

Er is sprake van een fundamenteel en systematisch gebrek aan kritisch en lerend vermogen, en het volledig falen in het afdwingen van transparantie die hoort bij een behoorlijk functionerend democratisch bestuursorgaan. Dat nieuw geïnstalleerde colleges en raden vooruit willen kijken is begrijpelijk. Het echter consequent weigeren om te kijken en in te grijpen bij oorzaken die binnen de organisatie liggen, is laakbaar en maakt van de gemeente Venlo zelf een dwangmatig handelende misstand.

Rijksrecherche
De Rijksrecherche publiceerde niet zolang geleden de Signalenkaart betrouwbare overheid. Niet dat daar veel nieuws in stond. Concreet wordt daarin geschetst op welke signalen u moet letten als het om ambtelijke corruptie gaat (zowel door ambtenaren als politieke ambtsdragers). Vaak zijn dit signalen die gedurende een lang proces regelmatig terugkomen. Patronen dus.

De Rijksrecherche stelt dat een grote verscheidenheid aan oorzaken en omstandigheden bijdraagt aan de kans op ambtelijke corruptie. Daarbij gaat het in eerste instantie om de organisatie zelf, dan het individu, en dan de omgeving. De cultuur binnen een organisatie is met name van belang: hoe deze is ingericht, op welke wijze deze reageert op signalen, of er sprake is van angst- en wegkijkcultuur, of misstanden veilig kunnen worden gemeld, en of de leiding transparant is over eigen handelen.

Gezien voorgaand maar zeker nog niet volledig relaas, kunt u zelf de conclusie trekken of er genoeg feiten en omstandigheden zijn die een onafhankelijk en diepgravend onderzoek naar de bestuurscultuur van opeenvolgende colleges in Venlo rechtvaardigen.